Kỳ họp thứ 26 - kỳ họp chuyên đề của HĐND tỉnh khoá XIV xem xét nhiều nội dung quan trọng, trong đó bàn thảo để thông qua Nghị quyết tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Quảng Ninh theo chỉ đạo của Trung ương. Đây là nội dung quan trọng, thời gian qua đã được tỉnh triển khai nghiêm túc, bài bản, trách nhiệm, tạo sự đồng thuận trong hệ thống chính trị và nhân dân.
Triển khai các chủ trương, chỉ đạo của Trung ương về đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã thành lập Ban Chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Quảng Ninh; ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai thực hiện. Đồng thời, giao Đảng ủy UBND tỉnh chỉ đạo xây dựng đề án không tổ chức cấp huyện, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.
Đảng ủy UBND tỉnh đã bám sát các định hướng, văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, Ban Chỉ đạo tỉnh và cấp có thẩm quyền, khẩn trương ban hành kế hoạch tổ chức triển khai đồng bộ các công việc. UBND tỉnh đã giao Sở Nội vụ chủ trì, phối hợp cùng Sở Xây dựng và UBND các địa phương xây dựng các phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Các địa phương trong tỉnh tích cực triển khai xây dựng phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã ở địa phương mình với tinh thần chủ động. Quá trình thực hiện, các địa phương tập trung làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền về sự cần thiết, phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và các nội dung có liên quan, nhằm lan tỏa, tạo sự đồng thuận, thống nhất của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, đặc biệt là sự tin tưởng, ủng hộ của cử tri.
Bằng cách làm bài bản, nghiêm túc, khoa học, các công việc đều được triển khai thực hiện đảm bảo đúng các mốc thời gian đề ra. Phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của các địa phương nhận được sự đồng thuận cao của cử tri, nhân dân. Theo đó, 171 xã, phường, thị trấn đã thực hiện niêm yết danh sách cử tri; tổ chức lấy ý kiến nhân dân trong 2 ngày (17 và 18/4) bằng hình thức phát phiếu đến cử tri đại diện hộ gia đình với tỷ lệ đồng thuận, ủng hộ rất cao (đạt 99,31% so với tổng số cử tri và đạt 99,53% so với tổng số phiếu phát ra).
Trên cơ sở kết quả lấy ý kiến cử tri, các địa phương đã tổ chức kỳ họp HĐND cấp xã và HĐND cấp huyện để thảo luận, thông qua chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã với tỷ lệ 100% đại biểu HĐND cấp xã, cấp huyện tham dự kỳ họp biểu quyết tán thành. Công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm ổn định trước, trong và sau tổ chức lấy ý kiến nhân dân, toàn tỉnh không phát sinh điểm nóng, khiếu nại, kiến nghị có liên quan.
Trên cơ sở tổng hợp đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của các địa phương, đồng thời căn cứ các quy định, định hướng của Trung ương về thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Quảng Ninh đã nhanh chóng xây dựng đề án tổng thể của cả tỉnh. Trong đó, đề xuất sắp xếp 171 đơn vị hành chính cấp xã thành 51 đơn vị, trong đó có 27 phường, 21 xã, 3 đặc khu (Vân Đồn, Cô Tô, Móng Cái), giảm 120 đơn vị, đạt 70,17%. Trong trường hợp không thành lập đặc khu Móng Cái, toàn tỉnh còn 54 đơn vị hành chính, gồm 30 phường, 22 xã và 2 đặc khu (Vân Đồn, Cô Tô), giảm 117 đơn vị, đạt 68,42%.
Theo lãnh đạo Sở Nội vụ, quá trình xây dựng đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, tỉnh đã bám sát chỉ đạo, định hướng của Trung ương, tuân thủ các quy định của pháp luật hiện hành và cân nhắc thận trọng, kỹ lưỡng những yếu tố đặc thù về truyền thống lịch sử, văn hóa, tập quán, vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên của các đơn vị hành chính có liên quan, phù hợp với các định hướng quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Các đơn vị hành chính cấp xã sau sắp xếp đảm bảo tiêu chuẩn của đơn vị hành chính tương ứng theo quy định.
Đề án đã được báo cáo Thường trực, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cho ý kiến, hiện đang ở bước cuối cùng là trình tại Kỳ họp thứ 26 HĐND tỉnh khóa XIV thông qua trước khi báo cáo Bộ Nội vụ thẩm định và trình Trung ương xem xét, quyết định.
Sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã là thực sự cần thiết và có ý nghĩa rất quan trọng, là bước cụ thể hóa chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm đổi mới, sắp xếp bộ máy tổ chức của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và tập trung nguồn lực, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, mở rộng không gian phát triển. Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh Quảng Ninh năm 2025 sớm được thẩm định, thông qua là cơ sở để toàn tỉnh bắt tay triển khai thực hiện, đảm bảo cho các đơn vị hành chính cấp xã hoạt động ổn định từ ngày 1/7/2025.