Với niềm tin, quyết tâm và khát vọng bứt phá, Đại hội đại biểu Đảng bộ đặc khu Vân Đồn lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, đã thống nhất cao mục tiêu biến Vân Đồn thành một cực tăng trưởng chiến lược của Quảng Ninh. Sự đồng lòng của 100% đại biểu tại đại hội đã thể hiện sức mạnh đại đoàn kết, sẵn sàng đưa Vân Đồn đồng hành cùng đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới, khẳng định vị thế tiên phong của mình.
Lời Bác trên đảo Ngọc
Cách đây hơn 60 năm, trên đảo Ngọc Vừng thuộc huyện đảo Vân Đồn, quân và dân nơi đây đã vinh dự được đón Bác Hồ về thăm. Chuyến đi lịch sử ngày 12/11/1962 ấy đã để lại những lời dặn dò sâu sắc, trở thành kim chỉ nam cho sự phát triển của Ngọc Vừng và cả huyện đảo Vân Đồn cho đến tận ngày nay.
Trong chuyến thăm, Bác đã dành nhiều thời gian trò chuyện với bộ đội và nhân dân trên đảo. Người ân cần căn dặn: "Đảo Ngọc Vừng là tiền tiêu, có vị trí quan trọng. Phải xây dựng Ngọc Vừng thành một hòn đảo vững mạnh, vừa phát triển kinh tế, vừa vững vàng về quốc phòng. Bác Hồ cũng đặc biệt quan tâm đến việc phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường; bộ đội và nhân dân phải đoàn kết, bộ đội phải giúp nhân dân sản xuất và xây dựng HTX. Nhân dân phải giúp bộ đội chiến đấu và phục vụ chiến đấu...".
Lời dạy của Bác về tinh thần đoàn kết, phát huy nội lực, vượt qua khó khăn để xây dựng quê hương giàu đẹp đã thấm nhuần vào tư tưởng và hành động của các thế hệ lãnh đạo và nhân dân Vân Đồn. Chính từ lời dạy đó, Vân Đồn đã phát huy truyền thống cách mạng, đoàn kết, biến thách thức thành cơ hội, từng bước thoát khỏi tình trạng trì trệ, kém phát triển.
Từ một huyện đảo nghèo nàn, lạc hậu, cách biệt với đất liền, quy mô dân số khoảng 37.000 người, nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, địa hình chia cắt bởi các đảo, kết cấu hạ tầng yếu kém… giờ đây Vân Đồn đã có những đổi thay mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực, hạ tầng đồng bộ, sở hữu sân bay tư nhân đầu tiên trong cả nước, được kết nối với trục cao tốc dọc tỉnh đi qua hầu hết các trung tâm kinh tế, du lịch, văn hóa, các đô thị phát triển của tỉnh cùng hệ thống cảng biển hiện đại và đồng bộ.
Vân Đồn còn là một trọng điểm về du lịch, dịch vụ và kinh tế biển của tỉnh với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao; thu nhập bình quân đầu người năm 2025 đạt 120 triệu đồng, gấp 8,7 lần so với năm 2010, đứng thứ 2 trên địa bàn tỉnh… Đây cũng là "địa chỉ đỏ" trong thu hút đầu tư với hàng trăm công trình quy mô lớn, đặc biệt các công trình du lịch – dịch vụ cao cấp đang phù hợp với mục tiêu, định hướng phát triển của địa phương như: Khách sạn Angsana Quan Lạn; khu nghỉ dưỡng Wyndham Garden Sonasea… và sắp tới sẽ là Khu dịch vụ du lịch phức hợp cao cấp Vân Đồn, được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư vào ngày 27/6/2025 có vốn đầu tư lên đến 2 tỷ USD; Tổ hợp du lịch nghỉ dưỡng - giải trí cao cấp, sân golf và khu dân cư Monbay Vân Đồn có tổng vốn 1 tỷ USD và Trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa máy bay quốc tế tại Vân Đồn… Giai đoạn 2021-2025, tổng nguồn vốn đầu tư về đặc khu đạt trên 40.000 tỷ đồng, trong đó có hơn 37.000 tỷ đồng ngoài ngân sách.
Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục tiếp tục được quan tâm, Vân Đồn đã không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo theo tiêu chí của quốc gia và của tỉnh; xóa 100% nhà ở tạm, nhà ở dột nát phát sinh vượt kế hoạch, diện mạo đô thị, nông thôn các xã đảo ngày càng khởi sắc; 100% trường học công lập đạt chuẩn quốc gia, trong đó 10 trường học đạt chuẩn mức độ II, đạt cao hơn mức bình quân của tỉnh; thực hiện tốt công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân và các chương trình y tế quốc gia; đời sống nhân dân không ngừng nâng lên; 100% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 99%.
Song song với phát triển kinh tế, Đảng bộ đặc khu Vân Đồn đã tập trung lãnh đạo, làm tốt công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, giữ vững sự đoàn kết, thống nhất, dân chủ, kỷ cương trong Đảng; luôn quan tâm đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, phát triển đảng viên, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ, kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế. Đồng thời, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chính quyền, phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, tạo sự đồng thuận xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH, HĐH đất nước theo định hướng XHCN.
Hiện Vân Đồn đang được tỉnh ưu tiên, xây dựng trở thành mũi đột phá chiến lược, động lực tăng trưởng xanh của tỉnh; được Chính phủ xác định là khu kinh tế biển đa ngành, đa lĩnh vực, trung tâm công nghiệp giải trí, du lịch biển - đảo cao cấp, dịch vụ tổng hợp; là cửa ngõ giao thương quốc tế để tạo ra những sản phẩm độc đáo, khác biệt, hiện đại với chất lượng cao, có thương hiệu và khả năng cạnh tranh quốc tế. Thực hiện lời căn dặn của Bác, Vân Đồn đã có sự đổi thay toàn diện và đang đứng trước cơ hội mới phát triển thần tốc, là động lực, cực tăng trưởng chiến lược, quan trọng của tỉnh và khu vực.
Khát vọng vươn xa
Những kỳ vọng vào sự chuyển mình của Vân Đồn không chỉ dừng lại ở việc trở thành một cực tăng trưởng chiến lược mà còn là động lực quan trọng của đất nước trong kỷ nguyên vươn mình mới.
Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội đại biểu Đảng bộ đặc khu Vân Đồn lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, ĐBQH tỉnh, nhấn mạnh: Với vai trò, vị trí đặc biệt, Vân Đồn không chỉ là địa phương giàu mạnh, mà cao hơn nữa là đạt đẳng cấp quốc tế trên nhiều phương diện… Sự phát triển của đặc khu Vân Đồn phải đặt trong tổng thể Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu từ biển. Đặc khu phải trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo về kinh tế biển, ứng dụng khoa học công nghệ để khai thác biển hiệu quả đi đôi với bảo vệ hệ sinh thái biển…
Theo đó, với 3 trụ cột nền tảng “Thể chế hiện đại - Công nghệ tiên phong - Bản sắc vững bền”, triển khai nhiệm vụ trong giai đoạn phát triển mới, Vân Đồn đã nhận diện, định vị lại vị thế, vai trò của mình trong tổng thể các chiến lược phát triển của tỉnh và đất nước. Từ đó xác định rất rõ, với tính chất đặc thù riêng vận hành theo mô hình quản trị mới, cơ chế chính sách đặc biệt, tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tự chủ cao… Vân Đồn sẽ đẩy mạnh tái cấu trúc mô hình tăng trưởng theo hướng chất lượng, hiệu quả, toàn diện, tăng khả năng thích ứng với các xu hướng toàn cầu để thu hút đầu tư chất lượng cao, phát triển hạ tầng hiện đại và bảo vệ môi trường.
Song song với đó, tập trung khai thác hiệu quả tiềm năng đặc thù của không gian biển - đảo, tài nguyên sinh thái để phát triển các ngành kinh tế ưu tiên. Từ đó tạo dựng chuỗi giá trị khép kín, liên kết với các điểm du lịch quốc gia, trung tâm kinh tế của tỉnh; du lịch đẳng cấp quốc tế, logistics, công nghiệp giải trí có casino, thương mại quốc tế, dịch vụ tài chính và công nghệ sinh học biển. Tận dụng vị trí chiến lược và các chính sách ưu đãi để cạnh tranh trong khu vực, kết hợp với hợp tác quốc tế và đào tạo, thu hút nhân lực chất lượng cao để phát triển bền vững. Khơi thông điểm nghẽn, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực với phương châm: Nội lực là nền tảng, ngoại lực là đột phá, đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư nhân.
Với quan điểm phát triển, con người sẽ là trung tâm của đổi mới, sáng tạo, Vân Đồn sẽ tập trung xây dựng cộng đồng cư dân đặc khu hiện đại, văn minh, hội nhập, nâng cao chất lượng dân số, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kinh tế biển và công nghệ số. Gắn tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội cho nhân dân. Vân Đồn ưu tiên phát triển kinh tế biển trở thành trụ cột chiến lược, động lực thúc đẩy tăng trưởng nhanh, hiệu quả và bền vững bằng việc tập trung triển khai Đề án phát triển du lịch trên địa bàn đặc khu gắn với các mục tiêu trở thành trung tâm du lịch biển đảo cao cấp, trung tâm nghỉ dưỡng - chăm sóc sức khỏe kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền, trung tâm tổ chức sự kiện, hội nghị quốc tế và công nghiệp giải trí có casino.
Bám sát “bộ tứ nghị quyết trụ cột” của đất nước, Vân Đồn sẽ quyết liệt thực hiện đột phá về ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tạo đột phá trong công tác quản lý, điều hành, phát triển kinh tế - xã hội. Xác lập phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại kết hợp hài hòa giữa con người và trí tuệ nhân tạo (AI); tạo đột phá trong phát triển hạ tầng số: 5G toàn vùng, trung tâm dữ liệu (data center), phát triển năng lực AI và sử dụng AI trong các tác vụ hằng ngày; chú trọng phát triển và thúc đẩy sử dụng các nền tảng dữ liệu số dùng chung; nâng cao chất lượng, hiệu quả các đề tài, nhiệm vụ khoa học; phát triển nguồn nhân lực khoa học công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp khoa học công nghệ. Địa phương cũng sẽ tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để khu vực kinh tế tư nhân tăng trưởng, sẵn sàng tham gia đầu tư, nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong các ngành kinh tế trọng điểm du lịch, dịch vụ của đặc khu Vân Đồn… Từ đó, tạo dựng chuỗi giá trị dịch vụ khép kín, liên hoàn, liên kết với khu vực và cả nước.
Với việc sở hữu vị trí chiến lược quan trọng, điều kiện tự nhiên, hệ sinh thái đa dạng, nguồn tài nguyên phong phú, kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại; những bước chuẩn bị bài bản, kỹ lưỡng của tỉnh Quảng Ninh; sự tin tưởng, kỳ vọng, đồng hành, hỗ trợ từ trung ương… sẽ giúp Vân Đồn vươn xa, không chỉ là cực tăng trưởng chiến lược của tỉnh mà còn là động lực quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế vùng và đất nước trong bối cảnh mới.