Vụ tai nạn lật, chìm tàu chở khách du lịch trên sông Hàn (Đà Nẵng), xảy ra vào tối ngày 4-6 vừa qua đã gây kinh hoàng trong dư luận cả nước. Con tàu mang tên Thảo Vân 2 có đăng ký, đăng kiểm đầy đủ, không được phép chở khách, thế nhưng đã chở tới gần 50 du khách. Hậu quả là khi vừa rời bến được khoảng 100m tàu đã bị lật và chìm mặc dù thời tiết không có mưa gió. Vụ tai nạn đã nhấn chìm toàn bộ số du khách trên tàu xuống sông, trong đó có cả khách nước ngoài, làm 3 người bị chết (1 người lớn, 2 trẻ em), nhiều người khác bị thương, sặc nước phải cấp cứu tại bệnh viện…
Đây có thể nói là vụ tai nạn tàu thuỷ đặc biệt nghiêm trọng, vi phạm các quy định về an toàn giao thông đường thuỷ, trong đó trách nhiệm chính không chỉ thuộc về chủ tàu, lái tàu mà còn liên quan đến trách nhiệm của các cơ quan quản lý như Cảng vụ đường thuỷ nội địa, Biên phòng cửa khẩu cảng, Cảnh sát giao thông đường thuỷ của địa phương. Do đó, ngay sau khi vụ tai nạn xảy ra, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đã yêu cầu đình chỉ công tác đối với Giám đốc Cảng vụ đường thuỷ nội địa Đà Nẵng và Đội trưởng đội quản lý bến (Cảng vụ đường thuỷ nội địa Đà Nẵng); yêu cầu lãnh đạo Bộ đội Biên phòng thành phố kiểm điểm trách nhiệm đối với Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy biên phòng cảng và đề nghị Giám đốc Công an thành phố kiểm điểm trách nhiệm đối với Đội trưởng Đội Cảnh sát giao thông đường thuỷ… Qua đây cho thấy, công tác quản lý nhà nước, đảm bảo an toàn giao thông đối với hoạt động của tàu du lịch trên địa bàn còn yếu kém, tồn tại nhiều lỗ hổng. Cụ thể ở đây là việc tàu cố tình chở khách (mặc dù không được phép), hoạt động chui, không chấp hành quy định về mặc áo phao, không nắm được danh sách khách đi trên tàu…
Từ vụ tai nạn của con tàu chở khách du lịch trên sông Hàn, thiết nghĩ Quảng Ninh cũng cần phải rút ra những bài học trong việc quản lý, đảm bảo an toàn tàu du lịch hoạt động trên Vịnh Hạ Long và Vịnh Bái Tử Long. Nếu so với số lượng tàu du lịch hoạt động trên sông Hàn (khoảng 30 chiếc), thì số lượng tàu du lịch hoạt động trên Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long của Quảng Ninh lớn hơn đến gần 20 lần (hiện tại có khoảng 533 chiếc, trong đó tàu vỏ thép 102 chiếc, còn lại là tàu vỏ gỗ). Điều này nói lên công tác quản lý sẽ phức tạp hơn rất nhiều, nếu không được quan tâm, chú trọng, giám sát thường xuyên…
Thực tế thời gian qua, một số vụ tai nạn như chìm tàu, cháy tàu cũng đã xảy ra đối với tàu du lịch hoạt động trên Vịnh Hạ Long, trong đó có những vụ đặc biệt nghiêm trọng, làm chết nhiều người, bao gồm cả du khách nước ngoài. Sau những vụ tai nạn đó, Quảng Ninh đã chỉ đạo siết chặt công tác quản lý, kiểm tra trên diện rộng đối với các tàu về điều kiện đảm bảo an toàn cho du khách cả về kỹ thuật, phòng cháy chữa cháy, các quy định về tải trọng, thủ tục xuất bến v.v.. Mặc dù đã rất nỗ lực và quyết liệt thực hiện, nhưng thực tế vẫn còn có những sơ hở trong công tác đảm bảo an toàn của chủ tàu, thuyền trưởng và các cơ quan quản lý có liên quan. Điều này dẫn đến các vụ tai nạn, sự cố chưa được ngăn chặn triệt để, mà minh chứng rõ nhất là các vụ cháy tàu, đắm tàu mới xảy ra gần đây…
Hoạt động vận chuyển khách tham quan trên Vịnh luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro, bất trắc, nhất là trong điều kiện thời tiết có những diễn biến cực đoan, phức tạp do ảnh hưởng của sự biến đổi khí hậu và với mật độ phương tiện lớn như hiện nay. Do đó đòi hỏi chúng ta không được phép chủ quan, lơ là, buông lỏng quản lý, mà cần phải tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát, hoàn thiện các quy chế, quy định đối với hoạt động của tàu du lịch, đảm bảo không còn tồn tại những lỗ hổng trong công tác quản lý có thể dẫn đến những vi phạm, tai nạn đáng tiếc…
Thanh Tùng