Hiện nay, trên nhiều tuyến giao thông của Quảng Ninh vẫn còn tình trạng xe tự chế vận chuyển hàng hóa lưu thông, tiềm ẩn nguy cơ gây TNGT cao. Để đảm bảo ATGT, trong thời gian tới tỉnh sẽ áp dụng các giải pháp cụ thể nhằm kiểm soát chặt chẽ loại hình phương tiện “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép lái xe) này.
Thực hiện Nghị quyết số 32/2007/NQ-CP (ngày 29/6/2007) của Chính phủ, Quyết định số 548/QĐ-TTg (ngày 29/4/2009) của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ thay thế, hủy bỏ xe công nông, xe cơ giới tự chế hoạt động trên các tuyến giao thông, theo đó “từ ngày 1/1/2008, đình chỉ lưu hành xe công nông, xe tự chế 3, 4 bánh”, Quảng Ninh đã tạo được sự đồng thuận cao trong xã hội, góp phần quan trọng bảo đảm tốt trật tự ATGT.
Tuy nhiên, dù lực lượng chức năng đã vào cuộc rất quyết liệt, từ tuyên truyền đến xử lý vi phạm, song tình trạng xe tự chế lưu thông trên các tuyến đường giao thông trên địa bàn tỉnh vẫn tái diễn ra. Theo tìm hiểu của phóng viên, phần lớn xe tự chế đang lưu hành là những xe được lắp ráp không bảo đảm các chỉ số an toàn, chắp vá từ nhiều vật liệu, thậm chí được lắp ghép từ phụ tùng của các xe ôtô đã hết niên hạn sử dụng, người điều khiển hầu như không được đào tạo, hướng dẫn điều khiển, đa số là lao động giản đơn ở nông thôn, lao động tự do, không có giấy phép lái xe, phương tiện không qua đăng kiểm... Do là xe tự chế không đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật, nên không được đăng ký, đăng kiểm, vì vậy những phương tiện này không đảm bảo an toàn, trở thành “hung thần” trên các tuyến giao thông, tiềm ẩn nguy cơ cao xảy ra TNGT.
Trung tá Lê Văn Tuyền, Phó Đội trưởng Đội CSGT Đường bộ số 2, Phòng CSGT Công an Quảng Ninh, cho biết: Việc xử lý các phương tiện xe tự chế rất khó khăn, người điều khiển lưu thông không theo lộ trình nhất định và chạy len lỏi trong các khu phố nhỏ hẹp. Khi bị dừng kiểm tra thì không xuất trình được giấy tờ, không ký nhận biên bản... nên khó có thể biết họ ở đâu để gửi giấy tờ thông báo về địa phương. Chính vì vậy, ngoài việc tạm giữ phương tiện theo quy định, chúng tôi thường xuyên tuyên truyền để họ không tái phạm.
Tại đường tỉnh 338, một trong những tuyến giao thông quan trọng kết nối giao thương giữa TX Quảng Yên với 2 thành phố là Uông Bí và Đông Triều, hằng ngày có rất nhiều phương tiện tham gia lưu thông. Xen vào đó là vẫn có nhiều phương tiện xe tự chế, như công nông, xe máy… kéo theo các thùng xe tự hàn chở hàng cồng kềnh lưu thông, gây nguy hiểm cho những phương tiện khác lưu thông trên đường.
Để hạn chế TNGT liên quan đến xe thô sơ, xe tự chế, lực lượng CSGT Công an tỉnh đã thường xuyên tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sử dụng xe công nông, xe cơ giới tự chế 3, 4 bánh lưu hành trên địa bàn. Khi phát hiện, ngoài việc xử phạt vi phạm hành chính đối với người điều khiển, còn áp dụng biện pháp tịch thu, xử lý xe theo quy định của pháp luật. Cùng với đó, phối hợp với các địa phương vận động chủ phương tiện tự chế tại gia đình hoặc các nơi khác tự nguyện tháo dỡ, hủy bỏ phương tiện, không đưa phương tiện tự chế tham gia giao thông.
Thực tế hiện nay, loại xe tự chế lại rất phù hợp với điều kiện hạ tầng giao thông, kinh tế... đối với một bộ phận không nhỏ người dân, đặc biệt là với người dân làm nông nghiệp. Chỉ cần một đầu máy công suất nhỏ, một chiếc xe kéo, lắp ráp lại với nhau là có thể vận chuyển được hàng tạ hàng hoá. Bên cạnh đó, những chiếc xe này còn có thể tháo dời để thành máy cày, máy bơm nước… phục vụ cho làm đồng, thu nhặt trái cây, vì vậy dù biết bị cấm song người dân vẫn sử dụng.
Nhằm siết chặt quản lý xe tự chế hoạt động trên các tuyến giao thông, không để xảy ra TNGT, trong thời gian tới Quảng Ninh tiếp tục rà soát tất cả các loại xe công nông, xe tự chế 3, 4 bánh, các cơ sở, cá nhân có biểu hiện hoạt động sản xuất, lắp ráp xe thô sơ, xe tự chế không đúng quy định trên địa bàn. Đồng thời, chỉ đạo lực lượng công an xã, các thôn, khu phố tổ chức tuyên truyền, vận động, yêu cầu tổ chức, cá nhân đang sở hữu xe công nông, xe tự chế cam kết tự giác tháo dỡ, không đưa các loại phương tiện này tham gia giao thông.
Bên cạnh việc đình chỉ hoạt động và xử lý theo quy định của pháp luật đối với cơ sở sản xuất, lắp ráp xe công nông, xe cơ giới tự chế 3, 4 bánh, các địa phương trong tỉnh cũng thường xuyên tổ chức tuyên truyền những quy định của pháp luật về xử lý đối với phương tiện tự chế trên hệ thống loa phát thanh của xã, thôn, khu phố, để người dân hiểu, ủng hộ và tự mình từ bỏ các phương tiện tự chế.