Tối 25/4, tại đền Trần Hưng Đạo - miếu Vua Bà (phường Yên Giang) thuộc Khu di tích quốc gia đặc biệt Bạch Đằng, UBND thị xã Quảng Yên đã long trọng tổ chức Lễ hội truyền thống Bạch Đằng năm 2023, kỷ niệm 1085 năm; 1042 năm và 735 năm chiến thắng Bạch Đằng.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy đã ký ban hành văn bản số 2068/QÐ-BVHTTDL, kèm theo "Bộ tiêu chí về môi trường văn hóa trong lễ hội truyền thống".
Theo Giáo sư Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, căn cứ vào không gian của dãy Yên Tử thì lễ hội dân gian trong khu vực này không chỉ thuộc khu vực mà còn là một hệ thống chuỗi lễ hội suốt dãy Yên Tử trải qua các tỉnh Hải Dương, Bắc Giang và Quảng Ninh.
Văn hoá nói chung, văn hoá phi vật thể nói riêng trong đó có các lễ hội văn hoá truyền thống đã góp phần tạo ra dòng chảy thông suốt và mạnh mẽ cho Quảng Ninh. Đầu xuân Giáp Thìn 2024, phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh đã có cuộc trò chuyện với GS.TS Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu văn hoá, về vấn đề này.
Trong 2 ngày ngày 10-11/3 (tức ngày 1-2/2 âm lịch), xã Quảng Đức, huyện Hải Hà đã tổ chức Lễ hội “Sóng Mun” Cầu bình an - Cầu may mắn của người dân tộc Dao Thanh Y.
Sáng 1/12, tại xã Hải Lạng, huyện Tiên Yên đã khai mạc Lễ hội Đền Đức ông Hoàng Cần, Ngày hội Văn hóa, Thể thao dân tộc Sán Dìu huyện Tiên Yên năm 2024; đón nhận quyết định và trao giấy chứng nhận công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghệ thuật trình diễn dân gian hát Sọong Cô của dân tộc Sán Dìu tỉnh Quảng Ninh.
Chủ thể của lễ hội là cộng đồng, cộng đồng làng, cộng đồng nghề nghiệp, cộng đồng tôn giáo tín ngưỡng, cộng đồng thị dân và lớn hơn cả là cộng đồng quốc gia dân tộc. Cộng đồng chính là chủ thể sáng tạo, hoạt động, hưởng thụ và bảo tồn các giá trị văn hóa của lễ hội.
PGS.TS Nguyễn Thị Yên, nguyên Trưởng Phòng Tín ngưỡng lễ hội, Viện Nghiên cứu văn hóa, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, bảo tồn văn hóa, tín ngưỡng Việt Nam, là nhà khoa học có thâm niên trong nghiên cứu về lĩnh vực văn hóa và tôn giáo tín ngưỡng các dân tộc Tày, Nùng, Thái, Kinh... Đồng thời, bà cũng có nhiều đóng góp quan trọng cho các hoạt động bảo tồn, phát huy di sản văn hóa các dân tộc. Bà cũng là tác giả của cuốn sách "Then Tày" được Nhà Xuất bản Khoa học xã hội ấn hành năm 2007.
Việc các lễ hội truyền thống của các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh được phục dựng và duy trì tổ chức rất thành công, được bảo tồn, phát huy giá trị ngoài sự nỗ lực của các ngành chức năng, chính quyền các địa phương thì có yếu tố quan trọng đó là xuất phát từ nhu cầu sinh hoạt văn hoá của đồng bào.
Các di tích, cụm di tích trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh là không gian chính để cộng đồng người dân địa phương thực hành di sản lễ hội phong phú và đặc sắc của mình.
Lễ hội đình Vạn Ninh (TP Móng Cái) là hình thức sinh hoạt cộng đồng mang đậm dấu ấn văn hóa địa phương. Trải qua nhiều thập kỷ thăng trầm, Lễ hội đình Vạn Ninh vẫn luôn được gìn giữ, bảo tồn, phát huy mỗi dịp Tết đến xuân về.
