Dưới làn bom đạn ác liệt của đế quốc Mỹ suốt 8 năm trời (1964-1972), Quảng Ninh - mảnh đất địa đầu Tổ quốc - đã phải hứng chịu sự tàn phá nặng nề bởi vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế và quân sự. Thế nhưng, không khuất phục trước kẻ thù, quân và dân Quảng Ninh đã kiên cường chiến đấu, biến đau thương thành sức mạnh, viết nên bản hùng ca bất khuất.
Trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ, ngành than đã dốc toàn lực vừa sản xuất, vừa bảo vệ khu mỏ và sẵn sàng đánh bại các cuộc chiến tranh phá hoại của địch; góp phần vào thắng lợi của cả nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước năm 1975.
Trong kháng chiến chống Mỹ, quân dân Quảng Ninh đã góp phần quan trọng xây dựng hậu phương miền Bắc và chi viện tiền tuyến miền Nam. Hình ảnh Binh đoàn Than - những người thợ mỏ trở thành chiến sĩ - luôn sống mãi trong ký ức người Vùng mỏ. Với tinh thần “Kỷ luật – Đồng tâm”, họ đã tình nguyện nhập ngũ, lập nhiều chiến công, tô thắm thêm trang sử vẻ vang của Vùng mỏ Anh hùng.
Trong kháng chiến chống Mỹ, hệ thống phát thanh là một vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng, thông tin. Bất chấp hiểm nguy bom đạn, cán bộ, phóng viên Đài Phát thanh Quảng Ninh vẫn kiên cường bám sóng, trở thành người bạn đồng hành tin cậy và nguồn động viên tinh thần to lớn của nhân dân Vùng mỏ.
Giai đoạn 1965-1968, đế quốc Mỹ điên cuồng leo thang đánh phá miền Bắc bằng cuộc chiến tranh phá hoại lần thứ nhất. Với vị trí quân sự quan trọng, huyện Yên Hưng khi đó, nay là TX Quảng Yên đã gấp rút xây dựng làng chiến đấu. Tháng 12/1965, xã Nam Hòa (nay là phường Nam Hòa) đã thành lập lực lượng vũ trang của xã với 3 trung đội dân quân trực chiến; từ đó tổ chức 3 trận địa làm nhiệm vụ thường xuyên phối hợp với bộ đội chủ lực, đã trực tiếp bắn rơi 2 máy bay Mỹ.
Trung tâm điện chính bưu điện Quảng Ninh được xây dựng vào năm 1968, là trung tâm thông tin liên lạc giữa tỉnh Quảng Ninh và Trung ương. Núi Bài Thơ là ngọn núi đá vôi cao nhất trong các đảo trên vịnh Hạ Long, trên núi có nhiều hang đá, nên việc đặt Trung tâm Điện chính ở khu vực này hết sức thuận lợi và đảm bảo an toàn cho các thiết bị thông tin liên lạc cũng như việc thu phát tín hiệu qua hệ thống ăngten viba.
Trong suốt giai đoạn chống Mỹ cứu nước, những người lính tàu không số ở Quảng Ninh đã tham gia nhiều cuộc hải trình chi viện cho miền Nam, góp phần thống nhất đất nước. Mỗi một chuyến tàu lại có những câu chuyện có thể chưa đưa vào sử sách nhưng đã sống mãi trong tâm trí họ.
Trong suốt cuộc kháng chiến chống Mỹ đầy gian khổ, báo chí Quảng Ninh không chỉ là tiếng nói tuyên truyền, cổ vũ mà còn là người đồng hành kiên cường, phản ánh chân thực từng hơi thở của cuộc chiến, từng nhịp đập của sự sống và hy vọng nơi tiền tuyến.
Trong suốt giai đoạn chống Mỹ cứu nước, những người lính tàu không số ở Quảng Ninh đã tham gia nhiều cuộc hải trình chi viện cho miền Nam, góp phần thống nhất đất nước. Mỗi một chuyến tàu lại có những câu chuyện có thể chưa đưa vào sử sách nhưng đã sống mãi trong tâm trí họ.
Ở mảnh đất Quảng Ninh kiên trung, nhiều người con ưu tú đã góp phần làm nên những chiến công hiển hách, trở thành những “dũng sĩ diệt Mỹ” lừng lẫy. Họ đã chiến đấu và hy sinh không chỉ cho quê hương, mà còn để viết tiếp trang sử vẻ vang của dân tộc.
Sinh thời, Bác Hồ từng nói: “Liên lạc là một việc quan trọng bậc nhất trong công tác cách mạng vì nó quyết định sự thống nhất chỉ huy, sự phân phối lực lượng và do đó đảm bảo thắng lợi”. Lời dạy của Bác đã trở thành kim chỉ nam, động lực để các chiến sĩ ngành bưu điện Quảng Ninh phát huy tinh thần gan dạ, mưu trí, sáng tạo hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ giữ vững thông tin liên lạc. Họ đã lặng thầm cùng dân tộc viết nên trang sử hào hùng vì độc lập, tự do.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Quảng Ninh không chỉ là “vùng than đen” nuôi sống cả nền công nghiệp miền Bắc, mà còn là "vùng đất đỏ" ghi dấu những chiến công oanh liệt, viết nên trang sử hào hùng của quân và dân ta. Từng tấc đất, bến cảng, xí nghiệp nơi đây đều là chứng nhân cho những ngày tháng chiến đấu gian khổ nhưng đầy kiêu hãnh.
Căn hầm tránh bom từng là nơi trú ẩn của nhiều người nổi tiếng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, nay trở thành địa điểm du lịch nổi tiếng thu hút những người yêu thích lịch sử.
Ngay từ những ngày đầu Mỹ leo thang chiến tranh phá hoại miền Bắc, Quảng Ninh - vùng đất đầu sóng ngọn gió của Tổ quốc - đã trở thành mặt trận khốc liệt, nơi quân và dân ta kiên cường đứng vững trước những đòn tấn công ác liệt từ không quân và hải quân Mỹ. Với tinh thần “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, nhân dân Quảng Ninh đã góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của miền Bắc, làm nên một bản hùng ca trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc thắng lợi, nước ta tạm thời chia làm 2 miền với 2 nhiệm vụ chiến lược khác nhau nhưng có một nhiệm vụ chung: Đánh đổ đế quốc Mỹ và tay sai, hoàn thành cách mạng giải phóng dân tộc. Báo chí Việt Nam hình thành hai bộ phận báo chí: Báo chí cách mạng ở miền Bắc và Báo chí cách mạng ở miền Nam. Hai bộ phận báo chí cùng được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và cùng hướng đến một mục tiêu chung là giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước...
