Dường như đã thành quy luật, cứ vào dịp giáp Tết Nguyên đán là tình trạng nhập lậu, vận chuyển pháo nổ vào sâu trong nội địa lại gia tăng, phức tạp. Thực trạng này không chỉ diễn ra ở các cửa khẩu, đường biên thuộc địa bàn Quảng Ninh, mà có ở hầu hết các địa phương có chung đường biên giới với Trung Quốc, thậm chí cả ở khu vực cửa khẩu với Lào...
Chỉ tính riêng trên địa bàn tỉnh, từ cuối năm 2017 và những ngày giáp Tết Nguyên đán Mậu Tuất này, các lực lượng chức năng liên tiếp phát hiện, bắt giữ nhiều vụ nhập lậu, vận chuyển các loại pháo nổ có xuất xứ từ Trung Quốc. Cụ thể, ngày 9/1, trong khi tuần tra làm nhiệm vụ kiểm soát giao thông trên địa bàn TP Cẩm Phả, lực lượng Cảnh sát giao thông của tỉnh đã phát hiện một đối tượng đi trên xe khách (hướng Móng Cái - Hạ Long) cất giấu trong hành lý 12,5kg pháo, bao gồm các loại pháo giàn, pháo trứng. Đối tượng vi phạm khai báo mua số pháo trên ở khu vực biên giới thuộc huyện Hải Hà để đưa về Ninh Bình sử dụng trong dịp Tết sắp tới. Cũng trong ngày 9/1, Công an TX Đông Triều đã có quyết định khởi tố vụ án, bị can và tạm giữ đối với Phạm Văn Hoàng, trú tại xã Việt Dân, TX Đông Triều về hành vi tàng trữ pháo trái phép. Trước đó, ngày 6/1, tại địa bàn xã Việt Dân, lực lượng chức năng của Công an Đông Triều đã bắt quả tang Hoàng dùng xe mô tô vận chuyển 8 bánh pháo nổ, trọng lượng 20kg, có nguồn gốc từ Trung Quốc. Đối tượng khai mua pháo về để đốt trong dịp Tết. Cũng trong ngày 6/1, tại địa bàn xã Cẩm Hải, TP Cẩm Phả, tổ công tác của Phòng CSĐT tội phạm về kinh tế và tham nhũng phối hợp với Đồn Công an Mông Dương phát hiện 2 đối tượng vận chuyển pháo bằng xe mô tô. Tang vật thu giữ là 16 giàn pháo loại 36 lỗ, có tổng trọng lượng 24kg. Đối tượng khai mua số pháo trên tại Trung Quốc với mục đích đưa vào nội địa bán kiếm lời. Gần đây nhất, ngày 13/1, tại đường hành lang biên giới thuộc xã Quảng Đức (Hải Hà), Tổ tuần tra của Đồn Biên phòng Quảng Đức phối hợp với Chi cục Hải quan Bắc Phong Sinh đã bắt giữ 2 đối tượng khi đang vận chuyển 10,8kg pháo nổ qua biên giới...
Những vụ việc được phát hiện, bắt giữ trên đây chắc chắn chưa phản ánh được toàn diện, đầy đủ thực trạng của tình hình vi phạm pháp luật liên quan đến pháo nổ. Bởi lẽ trong thực tế một lượng pháo không nhỏ được nhập lậu qua biên giới vẫn vận chuyển trót lọt vào sâu trong nội địa để tiêu thụ. Điều này được minh chứng qua các dịp Tết của các năm trước đây ở nhiều địa phương đêm Giao thừa vẫn có rất nhiều tiếng pháo nổ...
Từ nhiều năm qua, pháo nổ là mặt hàng cấm sản xuất, vận chuyển, kinh doanh, tiêu thụ. Thời gian đầu quy định này được các địa phương thực hiện khá nghiêm túc, các vụ tai nạn liên quan đến pháo được hạn chế và giảm đáng kể. Tuy nhiên, theo thời gian, sự nghiêm túc, triệt để trong thực hiện quy định này có phần thiếu quyết liệt, chưa thực sự hiệu quả như mong muốn. Điều này có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Về khách quan, do tại các chợ biên giới của Trung Quốc mặt hàng pháo được bày bán khá công khai, đa dạng về chủng loại, hình thức với giá rẻ. Trong khi đó, đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc lại dài, có nhiều đường mòn, lối mở thuận lợi cho việc vận chuyển hàng lậu. Bên cạnh đó, việc buôn bán các loại pháo tại các tỉnh nội địa lại cho lợi nhuận cao. Vì vậy, nhiều đối tượng hám lời đã bất chấp các quy định của pháp luật tìm mọi cách mua bán, vận chuyển pháo trái phép vào sâu trong nội địa để tiêu thụ. Về chủ quan là do công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong phát hiện và ngăn chặn pháo lậu còn hạn chế, chưa thực sự đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả, nhất là tại các địa bàn biên giới, khu vực cửa khẩu. Công tác vận động, tuyên truyền, ký cam kết không vi phạm trong nhân dân ở một số địa phương nhiều khi còn hình thức. Đặc biệt hình thức xử lý với các đối tượng vi phạm chưa đủ sức răn đe, ngăn chặn...
Bởi vậy, để quản lý, kiểm soát, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhập lậu, vận chuyển pháo nổ vào nội địa tiêu thụ trong dịp trước Tết này, cơ quan chức năng của tỉnh và các địa phương, nhất là ở các địa bàn biên giới, trọng điểm cần tăng cường và quyết liệt hơn nữa trong việc bám sát địa bàn, nắm bắt đối tượng, phối hợp chặt chẽ trong việc cung cấp thông tin, để kịp thời phát hiện, bắt giữ, ngăn chặn các hành vi vi phạm về pháo. Làm tốt việc ngăn chặn từ biên giới, chúng ta mới kỳ vọng Tết Mậu Tuất này sẽ im ắng tiếng pháo, đảm bảo cho người dân đón Tết vui tươi, an toàn...
Thanh Tùng