Khoảng mươi - mười lăm năm về trước, cái thời giáo dục chưa cải cách, dịp nghỉ hè kéo dài 3 tháng, học sinh từ thành thị đến nông thôn đều thoả thích nghỉ ngơi, chơi đùa. Những trò chơi đậm nét tuổi thơ như đánh khăng, đánh quay, chơi bi, thả diều, chuyền, nhảy dây, ô ăn quan... phổ biến từ thành thị đến nông thôn, miền núi đến miền xuôi. Nhiều người giờ 50-60 tuổi vẫn hằn sâu ký ức về tuổi ấu thơ từ những trò chơi như thế.
Giờ thì đã khác. Cuộc sống ngày càng bận rộn hơn. Học sinh bận bịu với sự nghiệp đèn sách. Kỳ nghỉ hè ngắn hơn, rồi ngay trong kỳ nghỉ hè cũng phải lo ôn luyện kiến thức để chuẩn bị cho năm học mới. Các trò chơi truyền thống kể trên giờ cơ bản chỉ còn ở... Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam mà muốn chơi, muốn trải nghiệm cho biết, bố mẹ các em phải trả tiền.
Hè này cho con chơi gì, chơi ở đâu để con được vui chơi, nghỉ ngơi chuẩn bị cho một năm học mới dài hơi? Đó là băn khoăn của không ít bậc phụ huynh mỗi khi hè về. Ở khu vực đô thị, nhiều gia đình đã lập hẳn kế hoạch cho con như đưa về quê với người thân, gia đình có điều kiện thì đưa con đi du lịch, hoặc ở nhà chơi. Tại các địa phương vùng nông thôn, trẻ em cơ bản tự chơi và đó là một trong những lý do tại sao mỗi năm hè về các địa phương trong cả nước luôn xảy ra nhiều trường hợp đuối nước ở trẻ em. Không ít gia đình lo lắng, nghỉ hè con ở nhà chỉ chúi vào chơi game trên điện thoại, máy tính...
Nắm bắt được tâm lý, nhu cầu xã hội và từ các phụ huynh, học sinh, ngay từ lúc năm học còn chưa kịp kết thúc, nhiều cơ sở, trung tâm trên địa bàn TP Hạ Long đã chào mời các “cua” học nhạc, lớp luyện năng khiếu, học bơi, học võ... Tại Trường THCS Trọng Điểm TP Hạ Long, đúng ngày tổng kết năm học, học sinh các lớp đã được phát tận tay thông báo chiêu sinh khoá học bơi của một doanh nghiệp vừa đầu tư bể bơi. Trường Thể dục - Thể thao, Cung Văn hoá Thiếu nhi... cũng đều tổ chức mở các lớp học hè rèn luyện thể chất cho học sinh, các gia đình có nhu cầu. Rồi thì một số các cơ sở giáo dục cũng mở các lớp ôn luyện ngoại ngữ. Mới đây nhất, Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh thí điểm mở Chương trình trải nghiệm “Ngày hè tuổi thơ” mà ở đó, học sinh (chủ yếu dành cho cấp 1) sẽ được trải nghiệm các trò chơi ô ăn quan, gấp giấy, đánh chuyền, nhảy bao bố, kéo co... Bước đầu, đã có nhiều trường học, cơ quan, đơn vị “đặt hàng” để đưa con em đến trong dịp Ngày Quốc tế thiếu nhi (1-6) này.
Thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh về chăm sóc, giáo dục trẻ em trong dịp hè, các cơ sở đoàn thanh niên hàng năm cũng đều xây dựng chương trình hoạt động hè tại khu dân cư, thôn, bản. Đặc biệt, trong thời gian qua đã có nhiều khu vui chơi dành cho trẻ em được các doanh nghiệp đầu tư như tại TP Hạ Long có Công viên Đại Dương, Công viên hoa Hạ Long, Cáp treo Nữ hoàng, Vòng quay Mặt trời, Khu giải trí và Trung tâm Thương mại Halong Marine Plaza, Vincom, BigC; TX Đông Triều có Công viên nước Hà Lan; TP Uông Bí có Khu vui chơi thiếu nhi thành phố. Tại nhiều xã, phường có các sân bóng đá mini, các khu vui chơi để tạo sân chơi cho thanh thiếu niên. Tuy nhiên, đối với những khu vui chơi đẳng cấp, không phải gia đình nào cũng có thể đưa con vào vì giá vé qua cửa không dành cho người có thu nhập thấp. Đó là trở ngại và một lần đưa con vào đây vẫn là ao ước của nhiều gia đình.
Hè này, trẻ em chơi gì đã và luôn là mối quan tâm chung của toàn xã hội mỗi khi hè về. Đó là tất yếu bởi chăm lo cho thế hệ trẻ, tương lai của đất nước là trách nhiệm của cả cộng đồng. Tạo sân chơi cho trẻ, định hướng chơi các trò chơi an toàn, lành mạnh có vai trò quan trọng của gia đình - nhà trường - các đoàn thể xã hội - chính quyền - doanh nghiệp. Một mùa hè bổ ích chính là nguồn năng lượng tốt nhất để các em bước vào một năm học mới, trưởng thành cả về sức khoẻ và tri thức, góp phần xây dựng quê hương, đất nước tương lai ngày càng phát triển.
Trần Minh