Ngay từ khi hoạt động trong phong trào công nhân Pháp, Bác Hồ đã quan tâm đến “mỏ than ở Bắc kỳ”, tố cáo tội ác của thực dân Pháp đối với thợ mỏ trên các sách, báo. Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, Bác Hồ luôn theo dõi, động viên, biểu dương đội ngũ thợ mỏ, nhân dân các dân tộc Vùng mỏ Quảng Ninh.
Kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống công nhân Vùng mỏ - Truyền thống ngành Than 12-11 (1936-2016), công nhân cùng nhân dân Quảng Ninh nhớ về ngày 15-11-1968, ngày Bác Hồ gặp gỡ đại biểu công nhân và cán bộ ngành Than tại Phủ Chủ tịch.
Những lời Bác Hồ căn dặn công nhân và cán bộ ngành Than 48 năm trước luôn khắc sâu đối với đội ngũ thợ mỏ ngành Than cùng nhân dân các dân tộc Quảng Ninh:
“Ngành sản xuất than cũng như quân đội đánh giặc. Toàn thể công nhân và cán bộ phải có nhiệt tình cách mạng và tinh thần yêu nước rất cao, ý chí quyết đánh quyết thắng rất vững, phải đoàn kết nhất trí, phải có đầy đủ ý thức làm chủ nước nhà, làm chủ xí nghiệp, vượt khó khăn, nhằm tạo một mục đích chung là sản xuất thật nhiều than cho Tổ quốc”.
Bác khuyên cán bộ, công nhân ngành Than: “Công nhân phải tham gia quản lý. Cán bộ các cấp cần tham gia lao động. Có như vậy, cán bộ và công nhân mới thực sự đoàn kết và giải quyết được nhanh chóng các vấn đề trong sản xuất, đẩy mạnh sản xuất.
Kỷ luật lao động phải nghiêm.
Quản lý lao động, quản lý vật tư phải chặt chẽ.
Phải đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước.
Kiên quyết chống nạn quan liêu, chống tham ô, lãng phí.
Phải chăm lo đời sống vật chất văn hoá của công nhân”.
“Bác rất mong tất cả công nhân và cán bộ cố gắng hơn nữa, đẩy mạnh ngành Than trở thành một ngành gương mẫu cho các ngành kinh tế khác và tỉnh Quảng Ninh trở thành một tỉnh giàu đẹp”.
Nhân dân Quảng Ninh khắc sâu hình ảnh Bác Hồ trên khai trường Đèo Nai, sự ân cần thăm hỏi của Người khi vào thăm bếp ăn tập thể và xem từng suất ăn của thợ mỏ, ngày 30-3-1959. Hình ảnh Bác Hồ nâng trên tay hòn than thứ 4 triệu tấn khi nói chuyện với nhân dân tỉnh Quảng Ninh tại TX Hòn Gai (nay là TP Hạ Long) dịp Tết năm 1965, tết đầu tiên hợp nhất tỉnh Hải Ninh và Khu Hồng Quảng, luôn là niềm tự hào của người thợ mỏ.
Dù bận rộn, song những tin tức về ngành Than luôn được Bác Hồ quan tâm. Trong các bài phát biểu, bài báo, Bác Hồ luôn biểu dương các đơn vị ngành Than. Bác đã nhiều lần Điện khen các đơn vị ngành Than có thành tích trong sản xuất.
Tại Đại hội Chiến sĩ thi đua ngành Công nghiệp toàn quốc tại Hà Nội, ngày 11-3-1960, trong bài nói chuyện, Bác Hồ đã biểu dương: “Chỉ riêng ở 4 xí nghiệp Cơ khí Hà Nội, Điện Hà Nội, Than Cẩm Phả, Than Hồng Gai đã có 1.300 sáng kiến cải tiến lớn nhỏ. Như vậy là tốt”. “Do biết sắp xếp tổ chức thi đua tốt nên chỉ trong vài tuần, anh chị em công nhân Cọc 6 (Cẩm Phả) đã đưa mức sản xuất từ 32 xe một ca lên tới 335 xe, tăng năng suất gấp 10 lần”.
Tại bài báo “Những điều trông thấy mà khoan khoái lòng”, trên Báo Nhân Dân ngày 16-2-1962, Bác Hồ đã biểu dương ngành Than: “Ở Mỏ Than Hồng Quảng, cả mấy năm trước kia “E-ke-ghê” xúc than, thường ngày không đạt mức. Từ đầu năm 1961, nhờ phong trào thi đua, mà chỉ trong mười tháng, phá được 8 kỷ lục”.
Bác Hồ biểu dương Công ty Than Hòn Gai ngày 31-12-1964, tại hội nghị Bộ Công nghiệp nặng: “Về ưu điểm: Năm 1964, cán bộ và công nhân đã cố gắng thực hiện kế hoạch. Như Công ty Than Hòn Gai, đã vượt kế hoạch 20 vạn tấn... đó là những thành tích đáng khen...”.
Bác Hồ điện khen công nhân và cán bộ của các đơn vị ngành Than: Mỏ Đèo Nai (30-3-1965), Xí nghiệp bến Cửa Ông (30-3-1965), Mỏ than Cọc 6 (30-3-1965; 7-9-1968), Mỏ than Thống Nhất (24-3-1967)...
Phát huy giá trị tinh thần “Kỷ luật - đồng tâm, chúng ta nhất định thắng” cùng tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, cán bộ, công nhân ngành Than đang nỗ lực phấn đấu xây dựng ngành Than thực sự trở thành một ngành kinh tế gương mẫu, cùng tỉnh Quảng Ninh trở thành tỉnh giàu đẹp, như mong muốn của Bác Hồ.
Nguyên Đan