Ngày Gia đình Việt Nam năm nay (2019) có hai điểm đáng chú ý: Một là năm nay là tròn 60 năm Luật Hôn nhân và Gia đình được Quốc hội nước Việt Nam dân chủ cộng hoà khoá thứ nhất, kỳ họp thứ 11, thông qua trong phiên họp ngày 29/12/1959, được coi là một cuộc cách mạng trong đời sống xã hội nước ta khi ấy.
Hai là Ngày Gia đình Việt Nam nhằm ngày thứ sáu - ngày mà người ta nhớ tới việc dành thời gian, quan tâm đến gia đình nhất. Chẳng phải chúng ta vẫn hỏi nhau: Cuối tuần này có về quê, có thăm ông bà không? Có cùng gia đình đưa con đi đây đó không sao…
Ngày 10/10/1959, phát biểu tại Hội nghị cán bộ thảo luận dự thảo Luật Hôn nhân và Gia đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng: “Rất quan tâm đến gia đình là đúng và nhiều gia đình cộng lại mới thành xã hội, xã hội tốt thì gia đình càng tốt, gia đình tốt thì xã hội mới tốt. Hạt nhân của xã hội là gia đình”. Lời của Bác 60 năm qua nhưng còn nguyên giá trị đến ngày hôm nay.
Trải qua thời gian, xã hội và đời sống phát triển đã tác động sâu sắc đến cấu trúc từng gia đình ở Việt Nam. Những gia đình truyền thống kiểu “tứ đại đồng đường” chung dưới một mái nhà vẫn còn nhưng đang ngày càng hiếm. Ở các đô thị, ngay những người già cũng thích tự chăm sóc nhau khi mà điều kiện kinh tế, sức khoẻ có hơn là sống phụ thuộc vào con cháu. Nhiều cặp vợ chồng trẻ cũng thích ở riêng hơn là sống cùng ông bà, cha mẹ. Cuộc sống phát triển, sự ràng buộc về kinh tế và nhiều yếu tố khác không còn như thời bao cấp.
Tuy nhiên, chính những lúc như thế này, chúng ta mới càng thấm thía hơn ý nghĩa, giá trị tốt đẹp của truyền thống gia đình. Thực tế chứng minh những người thành đạt đều có nền tảng là một gia đình tốt, được nuôi dưỡng trong một môi trường gia đình trên dưới thuận hoà, chữ hiếu, chữ nghĩa luôn đặt lên hàng đầu. Ở đó, kinh tế không phải là yếu tố quyết định mà quyết định chính là nền tảng tư tưởng.
Cha mẹ phải làm gương cho con cái. Điều ấy đúng trong mọi hoàn cảnh, mọi gia đình. Muốn dạy con, trước hết, cha mẹ phải làm gương cho con trong từng hành động, từng ứng xử, lời nói tưởng như rất đơn giản hàng ngày với con. Ngược lại, con cái cũng phải tôn kính cha mẹ, ông bà, biết hướng về cội nguồn, tổ tiên, từ đó truyền lại cho thế hệ tiếp theo. Chung lại, mỗi thành viên gia đình đều phải hiểu và chia sẻ với nhau, “trên kính, dưới nhường”.
Không phải ngẫu nhiên mà chủ đề Ngày Gia đình Việt Nam năm 2019 được chọn là “Giữ gìn và phát huy truyền thống văn hoá ứng xử tốt đẹp trong gia đình”. Ứng xử - những việc tưởng như rất nhỏ giao tiếp, hành động hàng ngày trong gia đình nhưng lại có ý nghĩa lớn bởi thông qua đó, mỗi thành viên trong gia đình thể hiện sự tôn trọng, yêu thương lẫn nhau. Cuộc sống, nhất là ở các đô thị hiện nay khiến các gia đình luôn bận rộn. Nhiều gia đình, cha mẹ, con cái bị cuốn vào vòng quay hối hả của cuộc sống, công việc, học tập khiến thời gian dành cho gia đình bị chi phối rất nhiều. Bởi vậy nên mấy năm qua, đã có năm Ngày Gia đình Việt Nam lấy chủ đề là “Bữa cơm gia đình” để nhắc nhở mọi người hãy dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, cho sum họp, từ đó tăng cường sự kết nối, chia sẻ trong mỗi thành viên gia đình. Con người ta có lớn lên, phát triển về tinh thần và trí tuệ cũng bắt đầu từ cái nôi gia đình, từ những bữa cơm sum họp.
“Gia đình tốt thì xã hội mới tốt” - như lời Bác dạy, trong công cuộc xây dựng đất nước ta nói chung, xây dựng tỉnh Quảng Ninh ngày càng giàu đẹp hôm nay luôn cần có những gia đình mới và những con người mới. Đó là những gia đình thật sự văn hóa, có tôn ti, trật tự, hay nói đúng hơn là những gia đình luôn biết nâng niu, quý trọng những giá trị truyền thống gia đình tốt đẹp mà ông cha ta từ ngàn xưa truyền lại.
Đại Dương