Một chiếc máy in quay tay đặt ở góc nhà nhỏ, nơi vài cán bộ kỹ thuật, phóng viên cặm cụi nhiều giờ để sắp chữ chì, khắc gỗ từng măng-sét, rồi in từng tờ báo một. Đó là hình ảnh khởi đầu của Báo Quảng Ninh những năm 1960. Gần 60 năm sau, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh sở hữu trường quay ảo công nghệ cao, các phòng dựng số hiện đại, sản xuất nội dung cho cả truyền hình, mạng xã hội và các nền tảng OTT. Một hành trình đổi thay phi thường, được viết nên từ lòng yêu nghề, tinh thần vượt khó và tư duy đổi mới không ngừng nghỉ, khẳng định vai trò là cơ quan truyền thông chủ lực của tỉnh, góp phần đưa hình ảnh Quảng Ninh đến gần hơn với cả nước và thế giới.

Tháng 10/1963, sau khi tỉnh Quảng Ninh được thành lập, Báo Quảng Ninh chính thức ra đời trên cơ sở hợp nhất Báo Vùng Mỏ và Báo Hải Ninh, phát hành số đầu tiên vào ngày 2/1/1964. Trong điều kiện vật chất vô cùng thiếu thốn, tòa soạn khi đó chỉ có vài cán bộ, phóng viên làm việc trong một căn nhà nhỏ ở TP Hạ Long. Báo Quảng Ninh khởi đầu ra mỗi tuần một số, khổ 54x79cm, 4 trang, in bằng máy thủ công mỗi số 2.000 bản, in một màu; măng-sét (tên báo), các tít lớn, một số họa tiết đều phải khắc gỗ, khi cần trang trí trên mặt báo lại lấy ra dùng lại.

Nhà báo Nguyễn Văn Trường, nguyên Phó Giám đốc - Phó Tổng Biên tập Trung tâm Truyền thông tỉnh, cho biết: Thời đó, bản kẽm dùng để chế bản in ảnh hiếm nên phải dùng rất dè sẻn, khi dùng lại ảnh rất mờ. Chữ in hồi đó là chữ đúc chì, kiểu chữ đã nghèo lại dùng lâu nên mòn, xước, khiến cho việc sắp chữ, sửa bản in (mo rát) là những công đoạn vô cùng vất vả. Riêng về giấy in báo cũng rất khó khăn, có lúc không nhập về kịp phải đi tận Báo Vĩnh Phú nhờ họ cho vay. Từ khâu viết bài, biên tập, trình bày, sắp chữ, lên khuôn báo đều bằng thủ công, dễ nhầm lẫn, đòi hỏi sự kiên trì và tinh thần trách nhiệm cao. Nhưng chính trong gian khó ấy, đội ngũ làm báo Quảng Ninh đã nuôi dưỡng ngọn lửa nghề, vượt qua mọi thử thách để duy trì tiếng nói của Đảng bộ và nhân dân địa phương.

Bước vào thời kỳ đổi mới, những năm 1990 đánh dấu một giai đoạn thay đổi lớn của Báo Quảng Ninh khi được đầu tư  máy tính phục vụ công tác chế bản điện tử. Đây là cú hích quan trọng giúp tờ báo từng bước hiện đại hóa quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng ấn phẩm và rút ngắn thời gian phát hành. Đến năm 2006, Báo Quảng Ninh chính thức có trang thông tin điện tử, mở đầu cho hành trình chuyển mình sang báo chí điện tử. Với việc đưa tin nhanh, đa dạng và phạm vi tiếp cận rộng, báo điện tử trở thành công cụ đắc lực để lan tỏa thông tin về Quảng Ninh tới độc giả cả nước và kiều bào nước ngoài.

Ra đời trong bối cảnh chiến tranh còn ác liệt, đời sống kinh tế - xã hội còn vô vàn khó khăn, Đài PT-TH Quảng Ninh cũng đã trải qua những ngày đầu với biết bao thiếu thốn cả về nhân lực, vật lực lẫn kỹ thuật. Ông Nguyễn Sơn Hải, nguyên phóng viên Đài PT-TH Quảng Ninh, người đã từng gắn bó với Đài từ những năm đầu tiên chia sẻ: Năm 1956, thời điểm Đài Truyền thanh Hòn Gai được xây dựng, Đài được trang bị 2 máy tăng âm công suất 600W/máy, một máy chuyên dùng, một máy ghi âm Mác 8, làm chương trình bằng "băng cối”.  Những năm 1970, phương tiện sản xuất chương trình của Đài vẫn vô cùng thô sơ. Phòng thu chỉ là một gian nhà cấp bốn, cách âm sơ sài bằng bìa carton và mút xốp. Thiết bị ghi âm là những chiếc máy cối chạy băng từ, mỗi lần phát thanh đều phải “canh” từng phút vì nếu băng bị rối hay đứt thì chương trình phải dừng lại. Phát thanh viên không có micro hiện đại mà sử dụng loại micro dây gắn cố định, dễ bị nhiễu sóng. Mỗi chương trình ghi âm xong, phóng viên phải chạy xe máy hàng chục cây số để chuyển băng về điểm phát sóng.

Làm truyền hình còn khó khăn gấp bội. Mãi đến những năm 1980, Quảng Ninh mới bắt đầu sản xuất chương trình truyền hình với những chiếc máy quay đen trắng to như vali, ghi hình lên băng U-MATIC. Trường quay là một góc phòng hội trường được tận dụng, ánh sáng thiếu thốn, đạo cụ sơ sài. Có những bản tin truyền hình phải quay đi quay lại hàng chục lần vì thiếu thiết bị dựng, chỉ cần sai một câu là phải quay lại từ đầu. Hay có những bản tin phải làm rất thô sơ như: Bảng chữ phải viết rồi chụp lại. Ảnh phải dán, phải kẹp rồi lật dở, chụp từng chiếc một... Dù thiếu thốn trăm bề, những người làm phát thanh - truyền hình Quảng Ninh thuở ấy vẫn bền bỉ bám trụ với nghề. Họ không chỉ là phóng viên mà còn là kỹ thuật viên, dựng phim, thậm chí kiêm luôn vai trò lái xe, hậu cần. Chính tinh thần tận tụy, vượt khó ấy đã đặt nền móng cho sự phát triển vững chắc của truyền thông Quảng Ninh ngày nay.

Cột mốc quan trọng nhất là năm 2019, khi Quảng Ninh quyết định hợp nhất các cơ quan báo chí và phát thanh truyền hình của tỉnh để thành lập Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh. Đây là mô hình tổ chức truyền thông cấp tỉnh đầu tiên của cả nước hoạt động theo hướng hội tụ, tích hợp báo chí đa phương tiện.

Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh ngày nay là sự kết hợp giữa các nền tảng báo chí, truyền thông gồm: Truyền hình; phát thanh; báo in; báo Quảng Ninh điện tử; cổng thông tin điện tử tổng hợp; App Quảng Ninh Media trên nền tảng OTT dành cho các thiết bị di động thông minh; các nền tảng mạng xã hội như: Youtube, Facebook, Weibo, Tiktok, Zalo, hoạt động trên nguyên tắc “một nội dung - đa nền tảng”. Hạ tầng kỹ thuật được đầu tư bài bản với hệ thống phòng dựng, trường quay ảo, studio truyền hình và phát thanh hiện đại, cùng trung tâm dữ liệu và quản lý nội dung số.

Toàn bộ quy trình sản xuất chương trình truyền hình từ tiền kỳ, hậu kỳ đến phát sóng đều được số hóa, từ đó xây dựng kho dữ liệu báo chí về các ngành, lĩnh vực của Quảng Ninh. Trung tâm cũng đang sử dụng hạ tầng áp dụng công nghệ điện toán đám mây (Cloud Computing) đối với báo Quảng Ninh điện tử.  

Một ví dụ điển hình là chương trình “Quảng Ninh Let's Go”, được phát trực tiếp hằng ngày trên sóng phát thanh tần số FM 97.8 MHz và livestream trên fanpage QMG tin tức Quảng Ninh 24/7. Nội dung của chương trình được cập nhật những thông tin du lịch mới nhất, tình hình thời tiết, về ẩm thực, điểm vui chơi trong tỉnh, những kinh nghiệm du lịch của các vị khách mời tham gia trực tiếp trong chương trình... Bên cạnh đó, dưới dẫn dắt câu chuyện của MC thì chương trình cũng sử dụng màn hình điện tử tương tác ở phía sau, mang lại không gian vô cùng sinh động và hấp dẫn. “Chúng tôi không cần phải đến tận đảo Cô Tô hay núi Yên Tử để ghi hình, nhưng vẫn có thể đưa khán giả đến đó chỉ với vài cú click chuột,” MC Phương Loan chia sẻ.

Không chỉ dừng lại ở truyền hình, Trung tâm còn đẩy mạnh sản xuất nội dung số với loạt video phóng sự, clip ngắn phục vụ mạng xã hội. Các chuyên mục như “Chuyển đổi số”, “Giao lưu tọa đàm” “Khám phá”, “Tinh hoa đất Mỏ”… được đầu tư cả về nội dung lẫn hình thức, thu hút hàng triệu lượt xem và chia sẻ. Xác định nhân lực là yếu tố then chốt, Trung tâm đã xây dựng đội ngũ phóng viên - biên tập viên đa năng, có thể tác nghiệp trên hiện trường, quay - dựng - viết tin ngay tại chỗ, cập nhật liên tục lên mạng xã hội và các nền tảng số. Tính đến hết năm 2024, fanpage của Trung tâm có hơn 340.000 lượt theo dõi, kênh Quảng Ninh TV trên Youtube hiện có trên 145.000 tài khoản đăng ký, kênh TikTok hiện có gần 63.000 tài khoản theo dõi. Nhiều phiên livestream các chương trình truyền hình trực tiếp có đến 21.000 lượt thích, gần 8.800 bình luận và trên 600.000 lượt xem. Các chương trình phát thanh trực tiếp định kỳ được livestream cũng nhận được sự tương tác và theo dõi của đông đảo độc giả, khán thính giả. Đặc biệt là các chương trình thời sự đạt tỷ lệ tương tác cao và liên tục nằm trong top các cơ quan báo Đảng địa phương có lượng truy cập lớn.

Nhà báo, Ths. Vũ Thế Cường (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) khẳng định: 

Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, khi báo chí không còn là cuộc đua về tốc độ mà là cuộc chơi của nền tảng, nội dung và trải nghiệm người dùng, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh đã sớm có mặt ở tuyến đầu và tiên phong trong mọi loại hình báo chí.

Nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của công chúng, bạn đọc, báo Quảng Ninh cũng đã liên tục đổi mới về nội dung, hình thức, phát hành và chiến lược tiếp cận bạn đọc. Nổi bật như báo Quảng Ninh cuối tuần – “đặc sản” báo in mới mẻ và hiện đại để phục vụ nhu cầu đọc sâu, chậm. Theo đó, báo Quảng Ninh cuối tuần đã nhanh chóng ghi dấu ấn bằng lối trình bày hiện đại, nội dung phong phú và phân tích chuyên sâu. Mỗi ấn phẩm là một “bữa tiệc thông tin” với các chủ đề đa dạng như: Góc nhìn đa chiều về chính sách, kinh tế, văn hóa; trang viết văn học - nghệ thuật mang bản sắc đất mỏ; những nhân vật - câu chuyện đời sống truyền cảm hứng. Báo còn sử dụng thiết kế layout hiện đại, ảnh minh họa chất lượng cao, chất liệu giấy dày và màu sắc bắt mắt - gần giống với các tạp chí chuyên đề. Hay những chuyên san, chuyên đề, tập sách phục vụ các sự kiện chính trị - xã hội lớn, như: Chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh; Chuyển đổi số Quảng Ninh; “Vùng Mỏ ta giàu đẹp”; 60 năm thành lập tỉnh… nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn.

Những ấn phẩm này không chỉ ghi lại dấu mốc phát triển của tỉnh mà còn là tài liệu tuyên truyền sâu sắc, góp phần xây dựng hình ảnh về một Quảng Ninh năng động, sáng tạo. Mỗi bài viết giờ đây không chỉ là thông tin mà còn là sản phẩm truyền thông được thiết kế tinh tế về bố cục, hình ảnh và gia tăng trải nghiệm cho người đọc, thể hiện bước chuyển mình rõ nét từ một tờ báo truyền thống sang một ấn phẩm báo chí chuyên nghiệp trong thời đại số.

Hướng tới mục tiêu đến năm 2030 tăng tỷ lệ chương trình phát thanh trực tiếp có tính tương tác cao, phấn đấu 100% bản tin Thời sự truyền hình phát sóng theo phương thức trực tiếp, duy trì vị trí top 10 đơn vị báo Đảng địa phương có số người truy cập thời gian lưu trang lâu nhất và xếp hạng xuất sắc trong đo lường chỉ số đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí, Trung tâm Truyền thông tỉnh đang tiếp tục đầu tư xây dựng hệ sinh thái truyền thông số bao gồm: Báo chí số, truyền hình số, nền tảng mạng xã hội, ứng dụng di động và trung tâm phân tích dữ liệu người dùng. Một trong những kế hoạch gần nhất là tăng cường sản xuất các chương trình phát thanh trực tiếp và tương tác, chú trọng sản xuất các nội dung số, tạo kênh phân phối mới nhằm tiếp cận nhanh hơn, chủ động hơn tới công chúng.

Sự phát triển vượt bậc từ máy in quay tay đến trường quay kỹ thuật số hiện đại, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh đã có một hành trình phát triển đầy thách thức nhưng cũng tràn đầy tự hào. Đây là minh chứng rõ ràng cho tinh thần dám nghĩ, dám làm, sáng tạo và tiên phong trong tư duy tổ chức báo chí - truyền thông cấp địa phương. Không chỉ là một tờ báo, nhà đài địa phương, Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh đã và đang trở thành mô hình kiểu mẫu trong việc tổ chức và vận hành truyền thông hội tụ cấp tỉnh - một hướng đi tất yếu trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0.

Trên hành trình tiếp theo, Trung tâm Truyền thông tỉnh không chỉ tiếp tục giữ vững vai trò là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Quảng Ninh, mà còn là cầu nối đưa hình ảnh vùng đất Mỏ năng động, sáng tạo đến với bạn bè trong và ngoài nước. Đó là bước chuyển mình đầy bản lĩnh của một Trung tâm Truyền thông tiên phong thời đại số.