Những ngày qua, người dân ở nhiều khu vực trên địa bàn TP Hạ Long vô cùng bức xúc, lo ngại khi lượng rác thải bị ứ đọng nhiều ngày, không được đưa đi xử lý tại các điểm tập kết rác thải sinh hoạt. Theo ghi nhận của PV Báo Quảng Ninh vào thời điểm sáng ngày 12/11, ở nhiều khu vực thuộc các phường Hồng Hải, Cao Thắng, Trần Hưng Đạo, Hà Lầm... rác thải chất thành các đống lớn, tràn ra cả vỉa hè, lòng đường. Rác thải sinh hoạt ứ đọng nhiều ngày đã gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến mỹ quan đô thị, là hình ảnh phản cảm đối với nhiều khách du lịch...
Nguyên nhân sâu xa của tình trạng này là việc ký kết và thực hiện hợp đồng giữa TP Hạ Long với Công ty CP Tập đoàn Indevco về việc xử lý rác thải rắn sinh hoạt có những điều khoản, nội dung chưa rõ ràng, cụ thể ở đây là giá dịch vụ xử lý rác...
Theo đại diện của TP Hạ Long thì từ ngày 1/11/2016, UBND TP Hạ Long ký hợp đồng xử lý rác thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt với Công ty CP Tập đoàn Indevco và tổ chức vận chuyển rác thải sinh hoạt được thu gom hằng ngày về Trung tâm Xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại xã Vũ Oai, huyện Hoành Bồ để xử lý theo quy định. Theo hợp đồng đã ký với Công ty CP Tập đoàn Indevco, Trung tâm Xử lý chất thải (thuộc Tập đoàn) sẽ xử lý chất thải với giá 410.000 đồng/tấn, tổng giá trị hợp đồng của năm 2017 là 49,38 tỷ đồng.
Tuy nhiên, đến nay do Trung tâm này vẫn chưa đi vào hoạt động, nên không xử lý được mà mới dừng ở việc tiếp nhận rác thải và xử lý bằng việc chôn lấp. Do vậy, khi làm việc với TP Hạ Long, Kiểm toán Nhà nước đã kết luận: Việc thanh toán tiền xử lý rác bằng công nghệ đốt, nhưng thực tế là chôn lấp, không đúng theo hợp đồng (số tiền xử lý rác cao gấp 5,54 lần so với việc xử lý bằng chôn lấp năm 2016, thực hiện ở hai bãi rác Đèo Sen và Hà Khẩu). Vì vậy, Kiểm toán Nhà nước đã yêu cầu TP Hạ Long thu hồi số tiền đã thanh toán, tạm ứng cho Công ty CP Tập đoàn Indevco, nếu đơn vị vẫn không xử lý rác bằng công nghệ đốt...
Đại diện TP Hạ Long cũng cho biết, nếu tiếp tục chi trả theo như hợp đồng thì sẽ vi phạm nghiêm trọng về tài chính. Do vậy, thành phố xin tạm dừng để tính toán lại, đảm bảo chi đúng quy định. Tuy nhiên, ngày 1/11/2017, trong khi chưa có kết quả tạm tính kinh phí xử lý rác thải sinh hoạt theo thông báo của UBND tỉnh, thì Công ty CP Tập đoàn Indevco đã từ chối tiếp nhận rác thải của TP Hạ Long, dẫn đến tình trạng ứ đọng rác trong nhiều ngày qua...
Được biết, sau khi có sự trao đổi, bàn bạc giữa hai bên, đến 10 giờ ngày 12/11, Trung tâm Xử lý chất thải rắn đã tiếp nhận trở lại rác của TP Hạ Long. Và ngày 13/11, UBND tỉnh đã có văn bản về việc tiếp nhận và xử lý rác thải sinh hoạt của Công ty CP Tập đoàn Indevco. Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu UBND TP Hạ Long tiếp tục thu gom, vận chuyển rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố về xử lý tại Trung tâm Xử lý chất thải rắn tại xã Vũ Oai (Hoành Bồ)...
Việc để xảy ra tình trạng ứ đọng rác trong nhiều ngày qua trên địa bàn TP Hạ Long thuộc về trách nhiệm và mang tính nội bộ của các bên liên quan. Nhưng hệ luỵ lại tác động, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều người dân (những người đóng phí môi trường đầy đủ) và đến mỹ quan đô thị của một thành phố du lịch. Đây là điều cần được các bên nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm sâu sắc, để không còn xảy ra tình trạng tương tự. Và qua đây, trong việc xây dựng phương án xử lý rác thải không chỉ riêng TP Hạ Long, mà các thành phố, huyện, thị xã khác trong tỉnh cũng cần tính đến quy hoạch các bãi, điểm thu gom rác dự phòng, để có thể xử lý trong các trường hợp cấp thiết, sao cho không làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Vì thực tế cho thấy, Uông Bí cũng đã từng xảy ra trường hợp tương tự cách đây vài năm...
Thanh Tùng