Ngày 1/7/2025, HĐND cấp xã trên toàn tỉnh chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và áp dụng Luật Tổ chức chính quyền địa phương mới. Đây là bước ngoặt quan trọng, vừa mang ý nghĩa pháp lý, vừa thể hiện quyết tâm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản trị đối với bộ máy chính quyền địa phương. Sau hơn một tháng hoạt động, mô hình mới bước đầu có những kết quả tích cực.
Xã Quảng Đức được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 xã: Quảng Thành, Quảng Thịnh và Quảng Đức của huyện Hải Hà cũ. Ngay sau khi thành lập, HĐND xã đã tổ chức Kỳ họp thứ nhất khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026. Tại kỳ họp, Thường trực HĐND tỉnh công bố các nghị quyết liên quan đến công tác cán bộ của HĐND và UBND xã sau sắp xếp; đồng thời, HĐND xã quyết định thành lập và phê chuẩn cơ cấu nhân sự các ban của HĐND.
Sau khi kiện toàn, HĐND xã Quảng Đức bước vào vận hành với cơ cấu tổ chức hợp lý, phân công nhiệm vụ rõ ràng, hạn chế chồng chéo. Các vị trí kiêm nhiệm được bố trí phù hợp, vừa tiết kiệm nguồn lực, vừa khuyến khích cán bộ nâng cao năng lực. Theo đó, Bí thư Đảng ủy xã giữ chức Chủ tịch HĐND xã, kiện toàn 1 chức danh Phó Chủ tịch HĐND xã; Trưởng Ban Xây dựng Đảng giữ chức Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND xã; Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy giữ chức Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND xã. HĐND xã hiện có 61 đại biểu, chia thành 8 tổ.
Nhiệm vụ đầu tiên của HĐND xã là rà soát, khảo sát các kiến nghị của cử tri được gửi tới những kỳ họp HĐND trước đây của các xã cũ, cũng như kỳ họp thứ 2 (kỳ họp thường lệ giữa năm) của HĐND xã mới. Trong số đó có kiến nghị việc nâng cấp tuyến đường từ ngã tư chợ Chiều đến giáp cổng chào xã Quảng Hà, đi qua thôn Hải Yên (xã Quảng Đức) hiện đã xuống cấp ảnh hưởng đến việc đi lại của nhân dân. Tuyến đường này đã được cử tri nhiều lần phản ánh và gửi ý kiến đến HĐND xã, HĐND huyện Hải Hà trước đây, cũng như HĐND tỉnh, đề nghị sớm đầu tư nâng cấp.
Liên quan đến nội dung này, hiện nay UBND xã Quảng Đức đang tiến hành rà soát các tuyến đường cần đầu tư, trong đó tuyến đường này được đề xuất đưa vào kế hoạch thực hiện trong năm 2026. Dự kiến, tuyến đường sẽ được mở rộng lên 7,5m, mặt đường trải bê tông nhựa dày 7cm và các hạng mục phụ trợ khác với tổng kinh phí ước tính hơn 16 tỷ đồng.
Đồng chí Nguyễn Hồng Sơn, Phó Chủ tịch HĐND xã Quảng Đức, cho biết: Chúng tôi nhận thấy, sau khi không còn HĐND cấp huyện, HĐND cấp xã hoạt động với tinh thần trách nhiệm cao hơn, cử tri gửi gắm kiến nghị không qua cấp trung gian nữa. Chúng tôi coi đây là nhiệm vụ trọng yếu, luôn tiếp thu ý kiến, khảo sát kỹ lưỡng để xác định nội dung thuộc thẩm quyền cấp nào và kiến nghị đến đúng cấp có thẩm quyền.
Trong bối cảnh HĐND cấp xã trên toàn tỉnh đồng loạt được kiện toàn và vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, HĐND xã Đường Hoa cũng nhanh chóng ổn định tổ chức và bắt tay vào thực hiện các nhiệm vụ của nhiệm kỳ mới. Xã Đường Hoa được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 xã: Đường Hoa, Quảng Long và Quảng Sơn của huyện Hải Hà trước đây. Ngay sau kỳ họp thứ nhất (sau sắp xếp), HĐND xã đã thông qua nhiều nghị quyết quan trọng, tạo cơ sở cho việc ổn định tổ chức và triển khai nhiệm vụ. Trong mô hình mới, cùng với Thường trực HĐND, các ban HĐND xã tiếp tục khẳng định vai trò là bộ phận chuyên trách then chốt, giúp HĐND xã thực hiện hiệu quả chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật.
Giữ vai trò nòng cốt trong hoạt động giám sát của HĐND, các ban HĐND xã Đường Hoa đã khẩn trương rà soát nội dung, chương trình giám sát và kế hoạch của HĐND 3 xã trước khi sáp nhập, đồng thời tổng hợp toàn bộ ý kiến, kiến nghị của cử tri. Đồng chí Nguyễn Huy Dũng, Phó trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND xã Đường Hoa, cho biết: Chúng tôi đã xây dựng kế hoạch giám sát, theo dõi kết quả giải quyết kiến nghị của cử tri, đồng thời triển khai các chương trình giám sát chuyên đề. Hoạt động giám sát tập trung vào những lĩnh vực gắn trực tiếp với đời sống nhân dân như hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục và an sinh xã hội. Thành viên của ban đã trực tiếp xuống các thôn, tiếp xúc và lắng nghe ý kiến cử tri, qua đó kịp thời ghi nhận, tổng hợp, đề xuất giải pháp với HĐND và UBND xã.
Có thể thấy hoạt động của HĐND cấp xã trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tuy mới triển khai, nhưng đã cho thấy tín hiệu tích cực, góp phần cải cách hành chính và đổi mới quản lý ở cơ sở. Đây không chỉ là thay đổi về tổ chức, mà còn dần hình thành phương thức lãnh đạo, điều hành phù hợp hơn, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện của Đảng và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.