Xã hội văn minh, công nghệ thông tin bùng nổ, mạng xã hội ra đời. Ai cũng biết tiện ích của mạng xã hội bởi qua đó, con người có thể chia sẻ thông tin, tình cảm, vui buồn, quan điểm, hình ảnh hoạt động, vui chơi… dù cách xa cả vòng trái đất.
Ở Việt Nam, có không ít trường hợp gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, ốm đau, bệnh tật… thông qua mạng xã hội mà được cộng đồng chia sẻ, cứu giúp qua hoạn nạn. Có biết bao tấm gương nghị lực vượt lên hoàn cảnh, những cách sống đẹp, câu chuyện cảm động, nhân văn trong cuộc sống đời thường thông qua mạng internet mà được xã hội tôn vinh. Còn nhớ năm 2017, chính vì thông qua chia sẻ trên mạng xã hội của 1 kiến trúc sư, đã có hàng trăm hài cốt liệt sĩ hy sinh ở sân bay Biên Hoà, Tân Sơn Nhất Tết Mậu Thân 1968 đã được tìm thấy, quy tập. Rất, rất nhiều những câu chuyện ý nghĩa, những nét đẹp trong cuộc sống như thế đã được chia sẻ lên mạng xã hội, góp phần khơi gợi, giáo dục, tôn vinh truyền thống đạo đức, văn hoá tốt đẹp của người Việt Nam, giúp cho con người yêu thương nhau hơn, gần gũi nhau hơn.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực như trên, mạng xã hội cũng vô vàn mặt trái bởi bất cứ ai cũng có thể đưa lên mạng xã hội những ý kiến, quan điểm của mình. Quả không sai khi ai đó đã ví mạng xã hội giống như một cái chợ, tốt có, xấu có. Cũng bởi vậy, trong nhiều năm qua, các tổ chức phản động, thù địch đã triệt để lợi dụng mạng xã hội để tuyên truyền chống phá đất nước ta, bôi nhọ, nói xấu các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, xuyên tạc, bóp méo, làm lệch lạc thông tin.
Trong những ngày này, khi mà Quốc hội họp còn đang có những tranh luận xung quanh Dự thảo Luật đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc thì đã xuất hiện trên các page (trang) Facebook hô hào, kêu gọi người dân phản đối một trong những nội dung của Dự luật sẽ cho doanh nghiệp thuê đất 99 năm. Đặc biệt, ngoài kêu gọi người dân phản đối dự luật, kêu gọi Quốc hội không thông qua dự luật với những suy diễn phản động, có tài khoản Facebook như Cuộc sống (avata là tượng Phật) còn đăng hình ảnh đồng chí Vũ Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh đi kèm những bịa đặt phát ngôn về hải đảo biển Đông và quan hệ Việt Nam - Trung Quốc.
Đáng chú ý, tháng 7/2017, thông tin bịa đặt, bôi nhọ trên đã từng được chia sẻ qua Facebook, Sở TT – TT Quảng Ninh đã thông cáo đây là thông tin bịa đặt, vu khống; Cục An ninh (Bộ Công an) đã vào cuộc điều tra, vậy mà đến nay lại tái phát. Cho đến 11h ngày 4/6/2018, đã có hơn 3.000 lượt bấm “like” và hơn 5.700 lượt chia sẻ thông tin từ tài khoản này.
Một vấn đề rất đáng lo ngại trong dùng mạng xã hội hiện nay, đó là bên cạnh những người tỉnh táo, cẩn trọng trước mỗi thông tin thì đã có không ít người mang tâm lý “hội chứng đám đông”, đó là họ không cần tìm hiểu thông tin, chỉ đọc lướt qua thông tin vu vơ là nhảy vào bình luận, quy kết, “ném đá” và miệt thị với những lời tục tĩu, thậm chí phản động, rồi còn chia sẻ cho người khác. Đã có không ít người dùng mạng xã hội vu khống, bôi nhọ người khác bị cơ quan chức năng xử phạt nhưng có vẻ như vẫn chưa đủ sức răn đe.
Thiết nghĩ, các ngành công an, thông tin – truyền thông cần khẩn trương tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi như trên. Theo quy định tại Điểm g, Khoản 3, Điều 66 Nghị định số 174/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện thì việc “Cung cấp, lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác” sẽ bị xử phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Ngoài ra, người viết những thông tin mang tính bôi nhọ, vu khống người khác lên mạng xã hội còn bị xử lí bởi tội danh tại Điều 258, Bộ Luật hình sự 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009): “Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân, thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.”
Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng trong việc xử lý nghiêm, thậm chí truy tố trước pháp luật các đối tượng có hành vi vu khống, xuyên tạc, bôi nhọ các tổ chức, cá nhân thì về phía người dùng mạng xã hội, mỗi người hãy cần trang bị cho mình những kiến thức nhất định, đó là tuân thủ các quy định của pháp luật, đặc biệt là cẩn trọng khi tiếp cận mỗi thông tin và bày tỏ quan điểm chính kiến của mình.
Trần Minh