Bạo lực gia đình là vấn nạn của xã hội, để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho con người, nhất là đối với phụ nữ, trẻ em. Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch dẫn số liệu báo cáo của các địa phương cho biết, từ năm 2012 đến năm 2016, cả nước đã xảy ra 127.258 vụ bạo lực gia đình. Trong đó, nam giới chiếm 83,69% đối tượng gây bạo lực; gần 80% số vụ ly hôn hằng năm có nguyên nhân từ bạo lực gia đình. Còn theo số liệu của Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh, năm 2016, các cấp toà án trong tỉnh đã xử lý 3.755 vụ ly hôn thì có 155 vụ nguyên nhân từ bạo lực gia đình. 6 tháng đầu năm 2017, xử 1.924 vụ thì có 66 vụ xuất phát từ nguyên nhân trên.
Tình trạng bạo lực gia đình hiện nay đang là vấn nạn của nhiều quốc gia trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Bạo lực gia đình đã và đang vi phạm danh dự, nhân phẩm và tính mạng của các nạn nhân, nhất là phụ nữ và trẻ em, là nguyên nhân làm suy giảm hạnh phúc gia đình. Số liệu của ngành công an còn cho thấy, bạo lực gia đình làm gia tăng các loại tội phạm xã hội. Có thể thấy, bạo lực gia đình - thậm chí dẫn đến án mạng có rất nhiều nguyên nhân, xảy ra với bất cứ gia đình nào không kể giàu nghèo, thành thị hay nông thôn. Đó có thể xuất phát từ mâu thuẫn tiền bạc, ngoại tình, ghen tuông, rượu chè, cờ bạc đến nuôi dạy con cái hay đôi khi chỉ là câu nói không vừa lòng người kia hoặc những lý do rất vu vơ v.v..
Chúng ta đều biết, ông bà ta đã đúc kết để có rất nhiều lời khuyên các gia đình về đạo nghĩa vợ chồng hãy giữ gìn hạnh phúc thể hiện qua ca dao như “Chồng giận thì vợ bớt lời/ Cơm sôi nhỏ lửa cả đời không khê”, “Vợ chồng như đũa có đôi”, “Vợ chồng đầu gối tay ấp”, “Vợ chồng là nghĩa già đời/ Ai ơi, chớ nghĩ những lời thiệt hơn”; rất nhiều câu răn dạy về đạo làm cha mẹ, con cái như “Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/ Một lòng thờ mẹ, kính cha/ Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”, “Giấy rách giữ lấy lề”, “Có cha mẹ mới có mình/ Ở sao cho xứng chữ tình làm con” v.v..
Đành rằng, trong xã hội tiến bộ hiện nay, gia đình truyền thống chịu không ít tác động, thậm chí có giá trị bị phá vỡ (như tứ đại đồng đường - cả 4 thế hệ cùng chung sống một nhà), một số quan niệm xưa đã không còn phù hợp, thậm chí là vi phạm pháp luật như “Yêu cho roi cho vọt”, tức có thương con mới răn dạy bằng đòn roi nhưng về cơ bản, những lời khuyên dạy ở trên vẫn còn nguyên giá trị. Những chuyện vợ chồng cãi vã, đay nghiến nhau, đánh chửi nhau, thậm chí dẫn đến án mạng sẽ chẳng có nếu mỗi người đều biết nâng niu. coi trọng đạo nghĩa vợ chồng. Xa xôi hơn là ngay từ nhỏ đến khi lớn lên, mỗi người vợ, người chồng ấy được cha mẹ nuôi dạy trong một môi trường gia đình trong lành, được dạy bảo điều hay, lẽ phải. Tương tự, con cái không cãi cha mẹ, hay làm những điều tày đình hơn nếu thấm nhuần, biết coi trọng chữ hiếu. Vẫn biết rằng, ngoài chủ quan của mỗi người thì môi trường xung quanh, môi trường gia đình là vô cùng quan trọng, tác động lớn đến nhận thức, hình thành tính cách của mỗi con người. Cha mẹ phải làm gương cho con cái. Những gia đình mà cha mẹ vi phạm pháp luật, trong cuộc sống thường xuyên đánh cãi nhau thì khó mà dạy bảo được con cái. Các cụ có câu “Nhà dột từ nóc” là vậy.
Không phải không có lý do mà chủ đề Tháng hành động quốc gia phòng, chống bạo lực gia đình và Ngày Gia đình Việt Nam (28-6) năm 2017 được chọn là “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” (tỉnh Quảng Ninh đã phát động ngày 10-6 vừa qua). Bữa cơm gia đình là nơi, là thời điểm các thành viên trong gia đình sum họp với nhau, để mọi người chia sẻ, gắn kết tình cảm. Mỗi người hãy coi trọng “thời gian vàng” tưởng như bình thường, diễn ra hàng ngày ấy. Có thể lắm chứ, bạo lực gia đình sẽ được ngăn chặn và giảm thiểu từ những bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương.
Trần Minh