Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối là bộ phim điện ảnh của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên ra mắt đúng vào dịp cả nước kỷ niệm 50 năm ngày đất nước thống nhất (30/4/1975-30/4/2025) và tạo nên một “cơn địa chấn” chưa từng có trong làng điện ảnh Việt. Và điều đó khiến giới chuyên môn, công chúng mơ đến giải Oscar cho siêu phẩm này.
“Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối khiến tôi choáng ngợp. Ê-kíp dựng hẳn hệ thống địa đạo riêng trong phim trường - điều chưa từng có ở điện ảnh Việt”, đạo diễn Trần Hữu Tấn thốt lên, đồng thời nói rằng rất lâu rồi mới có tác phẩm chiến tranh chân thực đến vậy.
Phi thường
Lần đầu câu chuyện chân thực về cuộc sống, quá trình chiến đấu cam go của các chiến sĩ du kích dưới lòng đất Củ Chi được đưa lên màn ảnh rộng. Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên khẳng định, Củ Chi có những cuộc chiến đặc biệt, khác biệt hẳn với bất kỳ nơi nào bởi sự tồn tại của hệ thống địa đạo độc đáo.
Ý tưởng về phim được anh ấp ủ suốt 10 năm kể từ chuyến thăm đầu tiên đến Củ Chi năm 2014. “Suốt bao năm trời, người Mỹ không thể bình định được Củ Chi, không thể phá hủy được địa đạo dù đã tìm đủ mọi cách, kể cả đưa lính xuống đó chiến đấu 1 chọi 1. Đó là điều lạ thường. Khi tìm hiểu kỹ hơn, tôi ngỡ ngàng khi biết chủ nhân địa đạo là những du kích, người dân thường cầm súng bảo vệ quê hương. Có rất nhiều câu chuyện kỳ lạ và phi thường ở đây. Tôi chỉ kể lại những gì chính mắt thấy, tai nghe, cùng với việc nghiên cứu kỹ lưỡng để viết nên câu chuyện về địa đạo”, Bùi Thạc Chuyên chia sẻ.
Theo đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, thành công lớn nhất chính là sự chân thực gây xúc động mạnh: “Sự ác liệt thể hiện trong phim có thể không bằng thực tế ngày đó, nhưng sự chân thực của phim mang lại cảm xúc mãnh liệt. Đó chính là nét độc đáo và khác biệt của bộ phim”.
Điều gây ngạc nhiên nhất là địa đạo chỉ cách trung tâm Sài Gòn khoảng 40 km nhưng kẻ thù với vũ khí tối tân, hùng mạnh không thể khuất phục được ý chí kiên cường của những người du kích nhỏ bé. Đây chính là minh chứng rõ nét nhất cho sức mạnh của chiến tranh nhân dân mà chỉ Việt Nam mới có, nhờ đó đã chiến thắng kẻ thù lớn mạnh.
“Ý chí kiên cường, tinh thần chiến đấu của quân, dân Củ Chi thôi thúc tôi tìm hiểu, tái hiện và đưa cuộc sống dưới địa đạo lên màn ảnh rộng”, ông chia sẻ.
Giấc mơ Oscar
Để đưa Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối thành công lên màn ảnh, đạo diễn Bùi Thạc Chuyên mất đến 11 năm. Hai lần ông chuẩn bị làm phim nhưng phải tạm dừng do chưa đủ điều kiện. Chưa bao giờ ông từ bỏ ý định, thậm chí càng muốn đưa bộ phim “biểu đạt sức sống của con người Việt Nam: Càng gần cái chết, sức sống càng mãnh liệt” ra rạp bằng được.
Bùi Thạc Chuyên cho biết, việc tái hiện địa đạo rất phức tạp. Riêng ngoại cảnh với đủ các thiết bị cháy nổ, vũ khí, khí tài quân sự, tàu chiến, xe tăng hàng chục tấn… khiến đoàn làm phim căng thẳng. Bù lại, đoàn nhận được sự hỗ trợ tích cực từ Bộ Quốc phòng về khí tài, thiết bị quân sự hạng nặng. Nhờ thế đã góp phần quan trọng mang lại sự chân thực tuyệt đối và thành công cho bộ phim.
Đạo diễn Nguyễn Thanh Vân đánh giá Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối là một tượng đài điện ảnh.
Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối đang được kỳ vọng là đại diện tiềm năng tranh giải Oscar cho phim nước ngoài. Nhà biên kịch Nguyễn Quang Lập cho rằng, kỹ thuật của phim hoàn toàn đủ điều kiện để tham dự giải thưởng của Viện Hàn lâm. Sức hấp dẫn của đề tài chiến tranh Việt Nam vốn rất được công chúng quốc tế quan tâm. Đạo diễn và ê kíp hoàn toàn có thể đưa Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối tiến xa hơn trên đấu trường quốc tế nếu nhận được sự hỗ trợ để chỉnh sửa kỹ lưỡng hơn.
“Chỉ cần lọt vào đề cử, thậm chí một hạng mục phụ, đã có thể đưa Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối đến gần hơn với khán giả toàn cầu.
Khi đó, phim không chỉ là niềm tự hào nghệ thuật, mà còn có thể trở thành hiện tượng doanh thu trên thị trường điện ảnh thế giới”, biên kịch Nguyễn Quang Lập nhận định.
Với kinh phí hơn 55 tỷ đồng, nỗ lực “đưa cuộc sống dưới địa đạo lên màn ảnh rộng” của Bùi Thạc Chuyên được đền đáp khi Địa đạo tiến gần mốc 200 tỷ đồng.