Với cảnh quan thiên nhiên đẹp, kỳ vĩ như Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long, các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh đã được công nhận, là điều kiện tốt để Quảng Ninh phát triển du lịch và hướng đến phát triển ngành công nghiệp giải trí.
Theo mục tiêu tổng quát, Quảng Ninh phấn đấu đến năm 2020 trở thành tỉnh có cơ cấu kinh tế dịch vụ - công nghiệp, tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân của tỉnh sẽ đạt 11 - 12%/năm, dịch vụ từ 11 - 13%/năm. Tổng doanh thu trên 30.000 tỷ đồng, đóng góp từ 10 - 15% thu ngân sách địa phương. Trên cơ sở các chỉ tiêu đề ra, tỉnh đã từng bước hiện thực hoá mục tiêu này.
Tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp, từ việc thu hút đầu tư các dự án du lịch trọng điểm, hoàn thiện kết cấu hạ tầng gia thông đến đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch. Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia ngành Du lịch, 80% chất lượng các tour du lịch phụ thuộc vào năng lực của đội ngũ hướng dẫn viên. Phần lớn khách du lịch, đặc biệt là khách du lịch quốc tế đi tham quan đều phụ thuộc vào hướng dẫn viên - cầu nối quan trọng giữa khách và các điểm đến du lịch. Do vậy, chất lượng của đội ngũ hướng dẫn viên sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng tour du lịch và sự hài lòng cũng như nhu cầu quay trở lại của khách du lịch đối với các điểm đến.
Là một trong những trung tâm du lịch của Việt Nam, đội ngũ hướng dẫn viên và thuyết minh viên du lịch trên địa bàn tỉnh cơ bản đáp ứng nhu cầu của khách du lịch. Với sự bám sát và chủ động của cơ quan quản lý nhà nước về du lịch cấp tỉnh và chính quyền các địa phương trong việc thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của cấp trên; tích cực trong công tác chỉ đạo, điều hành, thanh kiểm tra, bồi dưỡng đào tạo…, hoạt động hướng dẫn, thuyết minh du lịch đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Đội ngũ hướng dẫn viên và thuyết minh viên tăng trưởng về số lượng và nâng cao về chất lượng, góp phần quan trọng đối với công tác tuyên truyền quảng bá du lịch Quảng Ninh tới du khách trong nước, quốc tế; gia tăng khả năng thu hút khách đến tham quan du lịch Quảng Ninh.
Hướng dẫn và thuyết minh viên là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng hình ảnh du lịch Quảng Ninh an toàn, thân thiện, văn minh, là cầu nối quan trọng giữa du khách và các điểm đến du lịch. Tuy nhiên, hoạt động của hướng dẫn viên trên địa bàn tỉnh còn có một số điểm hạn chế. Vào dịp cao điểm, để có hướng dẫn viên hướng dẫn đoàn, một số công ty lữ hành đã cố tình sử dụng hướng dẫn viên không có thẻ hoặc thuê hướng dẫn viên du lịch Việt Nam đi theo tiếp tay cho hướng dẫn viên du lịch nước ngoài có những hành vi sai trái ở Việt Nam (sitting guide). Ngoài ra, hướng dẫn viên do mong muốn có thẻ hướng dẫn để đi đoàn đã sử dụng văn bằng giả mạo để nộp hồ sơ cấp thẻ hoặc sử dụng thẻ giả để hành nghề. Việc này gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng hoạt động hướng dẫn và làm xấu hình ảnh du lịch Quảng Ninh. Trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, giao tiếp ứng xử… của một bộ phận hướng dẫn viên chưa đạt chuẩn.
Do đó, tỉnh đã xác định, một trong 4 nhiệm vụ cấp bách phải tập trung làm chuyển biến tích cực trong thời gian tới đó là nâng cao chất lượng đội ngũ hướng dẫn viên, thuyết minh viên. Đây là điểm mấu chốt góp phần hình thành và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch, từng bước đưa hoạt động du lịch Quảng Ninh mang tính chuyên nghiệp cao, thích ứng với thời kỳ hội nhập quốc tế.
Thanh Phong