Thông tin từ một số tờ báo cho biết, tour du lịch giá rẻ (còn có tên gọi tour du lịch 0 đồng) từ Trung Quốc mấy năm qua từng gây cho Thái Lan mỗi năm thiệt hại 9 tỷ đô la. Sau Thái Lan, Việt Nam là điểm đến của các tour du lịch giá rẻ này. Mô hình kinh doanh chụp giật này gây ra nhiều hệ lụy, đặc biệt là hình ảnh Việt Nam trong mắt du khách quốc tế. Về phía du khách Trung Quốc, họ cũng là nạn nhân khi bị các doanh nghiệp lữ hành cắt giảm thời gian nghỉ khách sạn, ăn những bữa đơn giản và rẻ tiền, lại bị ép vào các cửa hàng mua hàng kém chất lượng nhưng có giá đắt gấp nhiều lần thị trường.
Nhằm làm trong sạch môi trường kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh, những ngày qua, tỉnh đã chỉ đạo quyết liệt ra quân chấn chỉnh hoạt động kinh doanh lữ hành đón khách du lịch Trung Quốc tại TP Hạ Long và TP Móng Cái. Ngày 31-3-2017, TP Hạ Long đã yêu cầu 15 cơ sở kinh doanh, bán hàng phục vụ khách du lịch Trung Quốc trên địa bàn đóng cửa và dừng ngay toàn bộ hoạt động kinh doanh, phục vụ khách Trung Quốc ngay trong ngày.
Tại TP Móng Cái, ngày 1-4-2017, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh kiểm tra tại một số công ty kinh doanh lữ hành, cửa hàng bán hàng, trung tâm mua sắm trên địa bàn. Qua kiểm tra cũng phát hiện một số dấu hiệu kinh doanh không lành mạnh, nhiều hàng hoá không xuất xứ, hạn sử dụng, giá cao. Đặc biệt, đoàn kiểm tra liên ngành đã bắt quả tang tại Trạm kiểm soát Km15 (Móng Cái) 1 xe ô tô chở 38 du khách Trung Quốc nhưng không có hướng dẫn viên người Việt đi cùng. Tour này do Công ty CP Chính Hoàng Đại Phát (trụ sở tại phường Trần Phú, Móng Cái) tổ chức. Thanh tra Sở Du lịch đã lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính 25 triệu đồng và tước giấy phép kinh doanh lữ hành của doanh nghiệp này 12 tháng. Đáng chú ý, ngày 26-12-2016, doanh nghiệp này đã từng bị Thanh tra Sở Du lịch xử phạt do không có chương trình du lịch.
Theo báo cáo của Sở Du lịch, từ đầu năm 2017 đến nay, Thanh tra Sở Du lịch đã xử phạt 43 trường hợp, trong đó có 39 trường hợp xử phạt hướng dẫn viên du lịch (không có thẻ, thẻ giả), 4 trường hợp xử phạt doanh nghiệp kinh doanh lữ hành quốc tế (không quản lý khách theo hợp đồng, sử dụng người không có thẻ hướng dẫn viên); tạm thời thu hồi quyết định công nhận điểm mua sắm đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch đối với 9 điểm mua sắm, trung tâm thương mại.
Có thể nói, sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, vào cuộc kiên quyết của chính quyền TP Hạ Long và TP Móng Cái cùng các cơ quan liên quan thời gian vừa qua đã kịp thời chấn chỉnh hoạt động vi phạm trong kinh doanh lữ hành, bán hàng cho khách Trung Quốc, làm trong sạch môi trường kinh doanh du lịch, nhất là lữ hành, được dư luận hoan nghênh. Tuy nhiên, để hoạt động kinh doanh du lịch lữ hành đi vào nền nếp, tuân thủ pháp luật, cần hơn nữa sự vào cuộc, phối hợp đồng bộ, thường xuyên của chính quyền các địa phương (nhất là TP Hạ Long và TP Móng Cái) với các cơ quan du lịch, công an, thuế, quản lý thị trường, ngân hàng trong kiểm tra, giám sát hoạt động các doanh nghiệp lữ hành và cửa hàng, trung tâm bán hàng cho khách du lịch. Trong đó không thể thiếu sự vào cuộc của Tổng cục Du lịch - cơ quan có quyền cấp, thu hồi giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế. Có ý kiến cho rằng một trong những vấn đề mấu chốt trong giải quyết vấn nạn du lịch giá rẻ, đó là siết chặt kiểm soát các cửa hàng, trung tâm bán hàng cho khách lữ hành Trung Quốc. Kiểm soát các cửa hàng, trung tâm này cũng đồng nghĩa với giải quyết các vấn đề về lao động, quản lý người nước ngoài, thuế, phí... và quan trọng nhất là tạo một môi trường du lịch trong sạch, xây dựng hình ảnh du lịch Quảng Ninh nói riêng, du lịch Việt Nam nói chung lành mạnh, an toàn, phát triển.
Trần Minh