Sinh thời, trong bài nói chuyện tại Hội nghị cán bộ miền núi, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nhấn mạnh: “Chính sách của Đảng và Chính phủ ta đối với miền núi là rất đúng đắn. Trong chính sách đó có hai điều quan trọng nhất là: Đoàn kết dân tộc và nâng cao đời sống của đồng bào”. Thực hiện lời dạy của Người, hiện thực hoá chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, những năm qua, tỉnh Quảng Ninh đã có nhiều cách làm sáng tạo với nhiều chính sách đặc thù, riêng có chăm lo, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), miền núi, biên giới trên địa bàn tỉnh. Từ đó, đời sống của nhân dân thay đổi căn bản. Cột mốc của lòng dân thêm vững chắc. Đây chính là nền tảng quan trọng củng cố đại đoàn kết toàn dân tộc - “Lá chắn” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Đồng bào DTTS trên địa bàn chỉ chiếm 12,3% dân số toàn tỉnh nhưng lại cư trú rải rác ở 85% diện tích trên địa bàn tỉnh. Do hoàn cảnh lịch sử, vị trí địa lý và tập quán sản xuất nên đời sống đồng bào các DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo có nhiều khó khăn. Lợi dụng vấn đề này, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đã gia tăng hoạt động xuyên tạc chống phá các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước ta bằng nhiều luận điệu nhằm suy giảm lòng tin của nhân dân với Đảng và chính quyền, gây mất ổn định an ninh trật tự.
Những luận điệu xuyên tạc
Quảng Ninh nói riêng và Việt Nam nói chung có nhiều dân tộc cùng sinh sống. Lợi dụng những khó khăn, hạn chế, khoảng cách giữa các vùng miền, thời gian qua, các thế lực thù địch, phản động, chống đối, đã gia tăng hoạt động xuyên tạc, chống phá chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với đồng bào DTTS. Các trang mạng xã hội của các tổ chức, hội nhóm ngoài nước, hãng thông tấn như: Việt Tân, BBC, RFA, RFI, VOA… đã đăng tải nhiều thông tin suy diễn, bôi đen, xuyên tạc.
Có thể kể đến như: Trong bài viết “Để trẻ em Việt Nam không ngã vào hố sâu của nghèo đói, bất công” đăng tải trên BBC News Tiếng Việt (Tập đoàn Truyền thông quốc gia Vương quốc Anh) có viết: “Những quỹ “cơm có thịt”, “xây trường cho trẻ em vùng cao” và hàng ngàn chiến dịch từ thiện khác vẫn vận động tiền của các nhà hảo tâm để đưa những nhu cầu tối thiểu ấy đến trẻ vùng xa. Đi học, ăn thịt, có áo ấm, chỉ là những nhu cầu tối thiểu, quyền lợi cơ bản nhất của lũ trẻ thôi mà? Vì nước ta còn nghèo, chính quyền không lo hết được, cần phải huy động nguồn lực xã hội hóa.
Hay như RFA (Đài châu Á tự do) với bài viết Chính sách “Đại đoàn kết dân tộc của Việt Nam” - Nói một đằng làm một nẻo có viết: Những chính sách đưa ra dù được nói là để phát triển đồng bào dân tộc thiểu số, chỉ là bức bình phong. Người ta chỉ nói cho đẹp thôi chứ thực sự đến với các địa phương thì nó hoàn toàn ngược lại với những điều họ rêu rao, tung hô ở các kênh truyền thông.
Trên lĩnh vực chính trị, chúng rêu rao rằng, đồng bào DTTS không được tham gia vào đời sống chính trị của đất nước, bị cho “ra rìa” khỏi đời sống chính trị, “không có quyền hành gì”, không được thực hiện các quyền chính trị. Trên lĩnh vực kinh tế - xã hội, chúng xuyên tạc rằng Đảng, Nhà nước đối xử bất công bằng, không đầu tư, chăm lo cho đồng bào DTTS, khiến cho cuộc sống của đồng bào khó khăn, thiếu thốn, nghèo đói. Trên lĩnh vực văn hóa, chúng vu khống Đảng, Nhà nước không tôn trọng các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc, đang tiến hành “đồng hóa văn hóa” để phục vụ mục đích “cai trị”. Ngoài ra, nhiều luận điệu hết sức thâm độc khác cũng được chúng tung ra để công kích, vu khống Đảng, Nhà nước Việt Nam “phân biệt đối xử”, “ngược đãi đồng bào DTTS”.
Vấn đề dân tộc, nhất là đời sống của đồng bào DTTS từ lâu vẫn là đề tài thu hút sự quan tâm của dư luận. Do đó, núp danh, tận dụng các hội nghị, các thế lực thù địch ra sức viết bài, tung tin xuyên tạc rằng Đảng và Nhà nước không chăm lo tới đồng bào DTTS, khiến cho đời sống nghèo đói, thiếu thốn, không được tham gia các vấn đề chính trị của đất nước, không được đảm bảo quyền lợi, không được quan tâm. Mục đích của chúng là thông tin sai lệch bản chất chính sách dân tộc nhân văn, tốt đẹp; làm mất uy tín của Đảng, gây hoài nghi, dao động, giảm sút niềm tin của đồng bào với Đảng, Nhà nước; kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc, hình thành lực lượng phản động chống đối là người dân tộc thiểu số…
Quan tâm chính sách dân tộc trong thời kỳ mới
Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước Việt Nam đã có những giải pháp ưu tiên để hỗ trợ, nâng cao đời sống, trình độ phát triển vùng DTTS, bảo đảm đồng bào được hưởng thành quả của sự phát triển. Trong đó, Đảng, Nhà nước khuyến khích các DTTS phát huy sức mạnh nội lực, tự vươn lên phát triển kinh tế, xã hội, theo kịp trình độ phát triển chung của đất nước.
Bám sát chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, lấy người dân làm trung tâm, nhằm mục tiêu mọi người dân đều được thụ hưởng thành quả phát triển của tỉnh, không để ai bị bỏ lại phía sau, tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện hiệu quả các chính sách dân tộc của Trung ương. Bên cạnh đó ban hành, triển khai thực hiện nhiều chính sách riêng có để vùng đồng bào các DTTS phát triển kinh tế - xã hội bền vững, bảo đảm an sinh xã hội, từng bước thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, chênh lệch vùng, miền, chất lượng đời sống của nhân dân được nâng cao.
Giai đoạn 2016-2020, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 50/NQ-HĐND, ngày 7/12/2016, “Về việc bố trí nguồn lực đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu Chương trình 135 giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh”. Tháng 1/2017, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 196/QĐ-UBND “Về việc phê duyệt Đề án nhiệm vụ và giải pháp đưa các xã, thôn ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, hoàn thành mục tiêu, chương trình 135 giai đoạn 2017 - 2020 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh” (Đề án 196). Với những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể mà nghị quyết, đề án đưa ra, các sở, ngành, địa phương, lực lượng, đoàn thể, doanh nghiệp và người dân cùng đồng lòng vào cuộc, tạo nên bước chuyển mạnh ở khu vực đồng bào DTTS, miền núi của tỉnh. Ngày 17/5/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 06-NQ/TU “Về phát triển bền vững kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng - an ninh ở các xã, thôn, bản vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”.
Trong việc ban hành các chính sách, công tác giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng đời sống nhân dân luôn là mục tiêu trọng điểm, xuyên suốt trong quá trình phát triển của tỉnh. Với phương châm “Không để ai bị bỏ lại phía sau”, Nghị quyết số 20-NQ/TU, của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh “Về phương hướng, nhiệm vụ năm 2024” đặt mục tiêu: Đến hết năm 2024, tỉnh Quảng Ninh quyết tâm tiếp tục thực hiện mạnh mẽ mục tiêu toàn tỉnh không còn hộ nghèo và giảm 50% hộ cận nghèo theo quy định chuẩn nghèo đa chiều áp dụng trên địa bàn tỉnh. Đến năm 2025, thu nhập bình quân của người dân khu vực nông thôn đạt trên 5.000 USD/người, đến năm 2030 đạt từ 8.000-10.000 USD/người.
Một trong những “chìa khóa” giảm nghèo vùng đồng bào DTTS được triển khai hiệu quả là việc triển khai cho vay tín dụng đối với người nghèo và đối tượng chính sách khác để phát triển kinh tế. Trong giai đoạn 2021-2024, tỉnh Quảng Ninh ưu tiên bố trí hơn 3.400 tỷ đồng vốn đầu tư công ngân sách tỉnh hỗ trợ trực tiếp thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Từ nguồn vốn này đã thu hút hơn 6.100 tỷ đồng vốn tín dụng và vốn xã hội hóa cho thực hiện chương trình.
Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Ninh từng bước đầu tư, phát triển vùng đồng bào DTTS có nền kinh tế phát triển bền vững, nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc; đoàn kết yêu thương, đùm bọc nhau, gắn kết cộng đồng đồng bào DTTS trong vùng giữ vững quốc phòng - an ninh biên giới, quốc gia, dân tộc. Đặc biệt, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 17-NQ/TU (ngày 30/10/2023) về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững. Đây là cơ sở, nền tảng quan trọng để thực hiện tốt công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS, gắn với phát triển du lịch vùng đồng bào DTTS, miền núi, biên giới, hải đảo.
Với phương châm, mỗi nghị quyết, chính sách ban hành chỉ có ý nghĩa khi xuất phát từ thực tiễn đời sống của nhân dân, với mục tiêu cao nhất là đảm bảo no ấm, hạnh phúc cho nhân dân, Quảng Ninh đã ban hành những chính sách an sinh, thực sự mang đến cho người dân, đặc biệt là người dân có hoàn cảnh khó khăn, hỗ trợ, động viên kịp thời, giúp họ vượt qua khó khăn và vươn lên trong cuộc sống. Tỉnh đã hiện thực hóa ở từng bước đi, thể hiện trong từng quyết sách, hành động nhằm hướng đến những tiêu chí cơ bản là mọi người dân trên địa bàn tỉnh đều có cuộc sống ổn định, an toàn, ấm no, tự do, hạnh phúc trong môi trường xã hội văn minh, lành mạnh, có trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn, văn hóa phát triển. Đây là hành trình dài với nhiều trăn trở đã được chuyển hóa thành những nghị quyết để hiện thực hóa trong cuộc sống.
Bài 2: “Sức bật” từ Nghị quyết 06